Một ngày đẹp trời chớm Thu, tôi có dịp trò chuyện với nhà sáng tạo nội dung trên nền tảng TikTok Lâm Trần (Trần Võ Hoàng Lâm). Người ta vẫn biết đến Lâm là một sinh viên trường Luật bén duyên với TikTok và là người rất chân thành trong công việc của mình. Gặp Lâm sau khoảng 10 năm bạn “trầy xước” với công việc này, tôi nhận thấy sự nhiệt huyết vẫn như ngày đầu và hơn thế, Lâm còn có định hướng phát triển rất rõ để vừa nâng cấp nghề nghiệp vừa làm được những điều lớn lao hơn cho cộng đồng.
Chào Lâm, rất vui khi được trò chuyện với Lâm. Tính đến nay, Lâm đã làm công việc sáng tạo nội dung được bao lâu? Đó là một hành trình như thế nào?
Xin chào Men’s Folio Vietnam. Tính đến nay, mình là đã bén duyên với công việc sáng tạo nội dung gần 10 năm, nhưng làm việc nghiêm túc trong ngành làm đẹp thì khoảng 5 năm với kênh TikTok With Bimm. Mình hay nói vui với bạn bè, rằng hành trình này giống như là một giấc mơ vậy, một giấc mơ thật đẹp với một đứa trẻ mang trong mình sứ mệnh nỗ lực để trở thành một người có ích cho xã hội, được tận lực cống hiến và đem đến những giá trị tốt đẹp cho xã hội.
Từ lúc khởi đầu đến nay, một khoảng thời gian có lẽ đủ dài để Lâm nhận thấy những thay đổi của việc người ta tiếp tận nền tảng TikTok, cũng như sự thay của công việc KOL Beauty. Lâm có thể chia sẻ một chút góc nhìn của mình về hai khía cạnh này không?
Năm năm trước, TikTok là một nền tảng giải trí thuần túy và có phần bị xem nhẹ khi đặt lên bàn cân với những nền tảng khác. Chính mình cũng từng có suy nghĩ như vậy, cho đến khi tiếp xúc với những nhà sáng tạo nội dung ở nước ngoài, mình mới thật sự thấy tiềm năng của TikTok. Không đơn thuần là một nền tảng về giải trí, hát hò, nhảy múa, TikTok còn có thể được ứng dụng cho việc học tập, cập nhật cũng như chia sẻ kiến thức và trải nghiệm của bản thân.
Hiện tại, Tiktok đã trở thành một trong những nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất trên thế giới, mang lại nhiều giá trị cho người xem không chỉ về giải trí, kiến thức mà còn là nơi để mua sắm và bán hàng. Theo mình, việc dịch chuyển và phát triển này rất phù hợp với xu thế của người dùng. Người dùng mạng xã hội ngày nay có xu hướng dịch chuyển phong cách từ đọc viết (Meta, X) sang nghe nhìn (TikTok, Instagram). Mặt khác, với góc nhìn của nhà sáng tạo nội dung, Lâm nhận thấy rằng ngoài những dạng nội dung video ngắn, người xem đã chú trọng đến những dạng nội dung dài, mang nhiều chiều sâu và kiến thức chuyên môn hơn trước đây.
Về phần KOL Beauty, nếu công việc này trước đây chỉ đơn thuần là chụp ảnh, quay video và review sản phẩm, giờ đây đòi hỏi phải trang bị nhiều kiến thức hơn về hoạt chất, cơ chế hoạt động của sản phẩm, cũng như cần phải có kiến thức nhất định về các bệnh lý da để có thể đánh giá, tư vấn đúng sản phẩm cho khách hàng và followers của mình.
Sự nhận thức về những thay đổi diễn ra xung quanh Lâm đã giúp Lâm nuôi dưỡng, hình thành nên những nếp tư duy và chiến lược gì mới trong công việc của mình?
Cũng giống như trào lưu sử dụng mạng xã hội hiện nay, mọi người có xu hướng mua sắm trên các sàn thương mại điện tử, mà trong đó TikTok shop là một sàn thương mại đầy hứa hẹn, thay vì thông qua các kênh bán lẻ truyền thống. Xu hướng mạnh mẽ nhất trên TikTok giờ đây là bán hàng qua livestream, một hình thức mua sắm có thể giúp kết nối, thu hẹp khoảng cách giữa người xem, nhà sáng tạo và nhãn hàng.
Song song đó, cũng có một số vấn đề khiến mình phải suy nghĩ rất lâu mới có thể đưa ra quyết định. Mình đã luôn tìm câu trả lời cho tương lai: “Mình là ai trong ngành này sau 10 năm nữa?”. Sẽ là một người bán hàng, KOC, chủ doanh nghiệp hay vẫn là mình của hiện tại? Sau cùng, mình nghĩ rằng nên tập trung bồi dưỡng bản thân là cách tốt nhất. Mình cần mở rộng tư duy, trau dồi thêm nhiều kiến thức hơn để có thể phát triển trong ngành này, để không dừng lại là một người review mỹ phẩm định kỳ lên livestream bán hàng.
Theo đuổi công việc sáng tạo nội dung trên nền tảng số, không đơn thuần là mua thêm một cái chân máy, sắm thêm một cái đèn, hay trang bị thêm kiến thức, mà nó còn là thử thách ở khía cạnh cân bằng giữa công việc và tâm trí; vì sáng tạo nội dung, tiếp xúc nhiều với công nghệ, dành nhiều thời gian cho điện thoại nói chung sẽ ảnh hưởng không tốt cho sức khoẻ tinh thần, thậm chí gây mất cân bằng. Cách giải quyết của Lâm là gì?
Mình khá tâm đắc một câu nói của chị Giang – Chủ kênh TikTok Giang Ơi!: “Trong mỗi con người chúng ta đều sẽ sự hướng nội và hướng ngoại riêng… Tính chất đặc thù của những người làm việc tự do (freelancer) là có thể linh hoạt thời gian làm việc nhưng nó cũng có thể tạo nên một thói quen xấu: chúng ta dễ bị nhập nhằng giữa thời gian làm và thời gian nghỉ”.
Mình cũng từng có rất nhiều khoảng thời gian rơi vào vòng lặp stress như vậy giữa hàng trăm đầu công việc khác nhau. Mình chọn cách đáp ứng nhu cầu cho từng phần hướng nội và hướng ngoại trong tâm trí để vượt qua và cân bằng. Ví dụ từ những thói quen rất đơn giản như nghe podcast như “Nghiêm túc tập gym”, “Đọc sách nhiều hơn”, hay đơn thuần là làm một thứ gì đó mới.
Mình tin rằng trong mỗi giai đoạn của cuộc đời, chúng ta nên tạo thêm nhiều điều mới mẻ cho bản thân. Đó có thể là những mối quan hệ bạn bè mới hoặc một kỹ năng mới để giải phóng năng lượng và khám phá thêm nhiều khía cạnh mới của bản thân.
Duy trì tần suất video là điều cần nhưng làm sao để đảm bảo chất lượng đồng đều hoặc thậm chí là ngày càng nâng cấp hơn, vậy làm sao để thực hiện được điều đó mà không đuối sức?
Mình có hai bí quyết chính. Đầu tiên là sản xuất đa nội dung, ngoài những nội dung cốt lõi trên kênh, mình sẽ chèn vào nhiều dạng nội dung khác như các video ngắn hài hước, trả lời câu hỏi của followers hay đơn giản là về cuộc sống hằng ngày. Thứ hai để tạo nội dung chất lượng hơn, mình nghĩ mỗi nhà sáng tạo nội dung nên cho bản thân cơ hội để được trải nghiệm thêm nhiều điều mới lạ. Có thể là đi du lịch nhiều nơi, kết hợp thêm với các nhà sáng tạo nội dung khác để tạo ra nhiều video hấp dẫn hơn.
Lâm nhận thấy trong công việc sáng tạo nội dung, chúng ta nên giữ màu sắc/cá tính của mình nhất quán hay làm cho đa dạng, mới mẻ hơn qua mỗi video? Như thế nào mới là tốt nhất, hiệu quả nhất, về lâu dài?
Mình nhận thấy sẽ không có phương án nào là đúng và tốt nhất. Vì màu sắc và định hướng của mỗi nhà sáng tạo nội dung sẽ rất khác nhau. Về phần mình, mình sẽ chọn cả hai, vừa giữ những thứ nguyên bản của bản thân và thêm vào đó những gia vị mới mẻ để người xem không bị chán khi theo dõi lâu dài. Nếu ăn hoài một món chúng ta sẽ rất dễ bị ngán nhưng chỉ cần biến tấu khác đi và kết hợp thêm một chút xíu điều mới lạ thì món ăn nhàm chán cũng có thể trở thành cao lương mỹ vị.
Nhân Lâm đang làm mảng làm đẹp, tôi muốn hỏi Lâm về việc truyền cảm hứng cho nam giới. Thời đại này, nam giới cởi mở và quan tâm hơn đến việc chăm da, dưỡng thể, các thương hiệu grooming dành cho nam cũng ngày càng nhiều hơn. Nhưng vẫn còn một số nam giới chưa thật sự xem trọng sức khoẻ làn da hoặc thậm chí cho rằng làm đẹp là chuyện của phụ nữ mà thôi. Trong quá trình xây dựng nội dung, Lâm có gặp khó khăn nào không về việc tiếp cận, lan toả thông tin, giúp cánh đàn ông nghĩ về nhu cầu làm đẹp theo hướng tích cực hơn?
Khi bắt đầu đăng tải những video chia sẻ về bí quyết làm đẹp lên TikTok, mình khá bất ngờ khi những video này lại được đông đảo mọi người thảo luận đến vậy. Bên cạnh những lời khen và lời tán thưởng, vẫn còn đó những bình luận ác ý của một số người khi thấy mình là nam giới nhưng lại chia sẻ về kinh nghiệm chăm sóc da. Khi đọc được những lời bình luận đó, mình nhận thấy rằng vẫn có một bộ phận nhỏ nam giới như bạn có đề cập, vẫn cho rằng chăm sóc da chỉ là việc của nữ giới. Và việc thay đổi định kiến này sẽ là một quá trình lâu dài.
Tuy nhiên, mình luôn cảm thấy rằng những lời bình luận đó chính là động lực và mục tiêu để bản thân mình phải cố gắng hơn nữa để lan tỏa những giá trị tích cực đến cộng đồng. Bởi lẽ, việc chăm sóc da nhiều hơn nhằm để có ngoại hình chỉn chu, giúp chúng ta tự tin hơn hơn trong mắt người đối diện. Chúng ta đều muốn trở thành phiên bản tốt hơn ngày hôm qua mà đúng không, mà việc này làm gì có phận định giới tính.
Lâm cũng có hợp tác cùng với nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Tiki, Lazada,… có bí quyết hay những điều cần lưu ý khi cộng tác sàn thương mại khác nhau không, để mục đích cuối cùng là đạt được hiệu quả mong muốn?
Ưu tiên tiên quyết của mình là khi hợp tác với các sàn thương mại điện tử là mang lại những lợi ích tốt nhất cho khách hàng và người xem trên kênh của mình. Vì vậy, khi hợp tác, mình luôn ưu tiên lựa chọn những thương hiệu uy tín, nổi tiếng mà mình đã trải nghiệm tốt trước đây để review và livestream. Bên cạnh đó, mình cũng rất chú trọng đến khâu chăm sóc khách hàng và hậu mãi sau livestream để những người mua hàng trên kênh của mình đều có thể an tâm, rằng họ sẽ được hưởng những lợi ích tốt nhất.
Bên cạnh sự đầu tư về nội dung, mấu chốt ở công việc KOL nằm ở chỗ, ai học nhanh hơn thì người đó thắng, cá nhanh sẽ nuốt cá chậm chăng, hay đường dài mới biết sức ngựa?
Với quan điểm này thì chắc chắn mình sẽ chọn vế sau: đường dài mới biết sức ngựa. Khi đã nghêm túc xem đây là nghề nghiệp, mình nghĩ nó sẽ là một quá trình dài để học tập, phát triển và trau dồi kỹ năng của bản thân. Ngành sáng tạo rất cần sự nhạy bén, bắt kịp xu hướng mỗi ngày, nhưng để đi lâu dài và bền vững, mình nghĩ quan trọng nhất vẫn là một cái đầu lạnh và một kho kiến thức vững vàng.
Ngoài công việc sáng tạo nội dung trên nền tảng TikTok, Lâm có đang phát triển thêm ở những công việc khác không?
Ngoài sáng tạo nội dung trên TikTok và đa kênh khác thì hiện tại mình đang sắp xếp để học thêm bằng Dược Sĩ. Biết đâu được vài năm nữa các bạn sẽ gặp lại mình trên một cương vị mới sẽ vui lắm.
Tương lai đúng là bất định thật, nhưng Lâm có đặt những mục tiêu cho từng cột mốc cụ thể trong thời gian sắp tới không?
Có chứ, phải nói rằng mình là một người có niềm đam mê mãnh liệt với việc lập kế hoạch cho tương lai. Nó không đơn thuần chỉ là việc kênh mình trong tháng tới sẽ tăng trưởng bao nhiêu người, mà nó còn là kế hoạch của từng năm. Như đầu năm nay, mình đã lên kế hoạch rằng sẽ đi du lịch các nước nhiều hơn, tham quan nhiều phòng lab, nhà máy sản xuất mỹ phẩm nhiều hơn. Kết quả là bây giờ tuy chỉ mới giữa năm nhưng mình sắp đạt đủ KPI rồi và có thể đến cuối năm sẽ còn gấp đôi.
Thách thức tiếp theo của Lâm là gì?
Thách thức tiếp theo của mình chính là áp lực để hoàn thiện bản thân và mang lại nhiều giá trị thiết thực cho cộng đồng. Mình hiện đang ấp ủ khá là nhiều dự định về các dự án thiện nguyện, hỗ trợ cho những bệnh nhân mắc bệnh về da liễu tại Việt Nam. Mình tin rằng đây sẽ là động lực to lớn để mình ngày càng nỗ lực trên con đường mà mình đã chọn.
Cảm ơn những chia sẻ của bạn.