Thật ra, sống xanh và quan tâm đến môi trường đã là một phần trong đời sống của mình. Ngay từ những ngày đầu, trước khi đồng hành cùng A Way To Green, mình đã tích cực tham gia nhiều hoạt động xã hội như thu gom, phân loại rác, dạy học và hướng dẫn các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn. Đó là những trải nghiệm giúp mình hiểu rằng mỗi hành động nhỏ đều có thể tạo nên sự thay đổi.
Nhưng càng tìm hiểu sâu hơn về môi trường và quyền con người, đặc biệt là những góc khuất của ngành công nghiệp thời trang nhanh, từ vấn đề bóc lột lao động đến hệ lụy khủng khiếp mà môi trường phải hứng chịu, mình càng cảm thấy cần phải làm nhiều hơn. Không chỉ là câu chuyện tiêu dùng bền vững, mà còn là việc xây dựng một cộng đồng có ý thức hơn, trân trọng giá trị của từng vật dụng và trách nhiệm của mỗi cá nhân với thế giới xung quanh. Chính những điều đó đã trở thành động lực để mình dấn thân vào con đường này một cách nghiêm túc hơn.
AWTG được vận hành theo từng mảng cụ thể để đảm bảo sự tập trung và hiệu quả trong từng hoạt động. Hiện tại, AWTG có ba mảng chính:
AWTG Gallery: Không gian dành riêng cho các thương hiệu bền vững, hoạt động theo mô hình ký gửi và cho thuê. Ngoài ra, tụi mình cũng tổ chức các pop-up mua sắm ngắn ngày tại hội chợ, quán cà phê, không gian nghệ thuật,… nhằm tạo cơ hội để các thương hiệu kết nối với cộng đồng, mở rộng mạng lưới và cùng nhau tạo nên một tiếng nói chung mạnh mẽ hơn trong lĩnh vực bền vững.
AWTG Ecohouse: Nơi tổ chức các workshop thủ công hướng đến bền vững, và hợp tác với doanh nghiệp, tổ chức, trường học,… đang tìm kiếm những sự kiện mang tính giáo dục và cộng đồng. Một số nội dung tiêu biểu có thể kể đến như nhuộm vải tự nhiên, tái chế đồ cũ,… Không dừng lại ở workshop, tụi mình còn có thể thi công và phát triển không gian theo nội dung mà AWTG theo đuổi, chẳng hạn như đưa nghệ thuật nhuộm vải tự nhiên vào thiết kế không gian sống.
AWTG Training: Tập trung vào giáo dục cộng đồng, thông qua các hoạt động như hội thảo, talkshow, podcast, dự án phân loại rác tại nguồn, quyên góp rác tái chế đổi cây,… nhằm nâng cao nhận thức và thúc đẩy những thay đổi tích cực trong hành vi tiêu dùng của mọi người.
Mỗi hoạt động không chỉ bổ trợ cho nhau mà còn tạo nên một bức tranh tổng thể có sự gắn kết chặt chẽ, giúp AWTG không bị dàn trải nhưng vẫn đủ linh hoạt để thích nghi và phát triển.
Đội ngũ AWTG khá khiêm tốn, chỉ khoảng 4-5 thành viên chủ chốt vận hành tất cả các mảng. Ngoài ra, tụi mình còn có các bạn part-time bán hàng và cộng tác viên ngắn hạn hỗ trợ theo từng sự kiện.
Nghe qua thì có vẻ số lượng ít so với khối lượng công việc, nhưng nhờ vào sự phân chia vai trò rõ ràng nên mọi thứ vẫn vận hành trơn tru. Mỗi thành viên trong đội ngũ đều có trách nhiệm riêng, nhưng tụi mình luôn sẵn sàng hỗ trợ lẫn nhau, không ngại lăn xả khi ai đó quá tải.
Bên cạnh đó, vì đội ngũ tinh gọn nên việc quản lý và trao đổi cũng linh hoạt hơn rất nhiều. Không có quá nhiều lớp lang hay quy trình phức tạp, nhờ đó có thể trực tiếp đưa ra quyết định nhanh chóng và thích ứng với tình huống thực tế.
Sống xanh, sống bền vững đang dần trở thành một chuẩn mực trong xã hội ngày nay, nhưng để đạt được sự nhất quán và toàn diện vẫn còn nhiều rào cản. Một trong những thách thức lớn nhất là nhiều người chỉ áp dụng lối sống xanh ở một vài khía cạnh nhỏ trong cuộc sống của họ. Ví dụ, họ có thể phân loại rác, giảm nhựa, nhưng vẫn tiếp tục tiêu dùng thời trang nhanh hoặc sử dụng các sản phẩm kém chất lượng vì giá thành rẻ. Điều này vô tình dẫn đến vòng lặp tiêu dùng không bền vững, khi người ta tiếp tục mua sắm và thải ra nhiều rác thải hơn.
Ngoài ra, nhận thức về bền vững vẫn chưa thực sự sâu sắc. Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần tái chế hay hạn chế nhựa là đủ, nhưng thực tế, sống xanh còn bao gồm tiêu dùng có trách nhiệm, lựa chọn sản phẩm thân thiện với môi trường ngay từ đầu, cũng như hỗ trợ những doanh nghiệp theo đuổi mô hình bền vững.
Một rào cản lớn khác là chi phí của sản phẩm bền vững. Các sản phẩm thân thiện môi trường thường có giá thành cao hơn, khiến nhiều người dù muốn thay đổi nhưng vẫn khó tiếp cận. Nếu không có sự hỗ trợ từ chính sách, doanh nghiệp hoặc cộng đồng, việc mở rộng lối sống xanh đến với số đông sẽ gặp nhiều thách thức.
Tựu trung, để sống xanh một cách nhất quán và bền vững thực sự, chúng ta cần vượt qua không chỉ rào cản về thói quen tiêu dùng mà còn phải thay đổi cách suy nghĩ, tạo điều kiện để những giải pháp bền vững trở nên dễ tiếp cận hơn.
Bên cạnh các tiêu chí về tính bền vững và nguyên vật liệu thân thiện, AWTG còn quan tâm đến câu chuyện và tầm nhìn của từng thương hiệu. Mỗi đối tác mà AWTG lựa chọn đều có một sứ mệnh riêng biệt, không chỉ dừng lại ở việc sử dụng chất liệu xanh mà còn ở cách họ tiếp cận và đóng góp cho cộng đồng.
Chẳng hạn, một số thương hiệu sử dụng vải polyester tái chế, nhưng điều quan trọng là nguồn gốc của chúng, được thu gom từ các xí nghiệp, xưởng may, tận dụng vải thừa để tạo ra những sản phẩm có vòng đời mới. Đây chính là những giá trị cốt lõi mà AWTG muốn đồng hành. Sự sáng tạo trong cách tiếp cận bền vững cũng là một trong những yếu tố khiến tụi mình không thể bỏ qua những thương hiệu như vậy.
Vậy nên, tiêu chí về chất liệu chỉ là một phần, điều AWTG thực sự tìm kiếm ở các đối tác chính là tinh thần trách nhiệm và sự cam kết với môi trường cũng như cộng đồng.
Hành trình “Về Làng” đã giúp đội ngũ AWTG nhận ra rằng văn hóa truyền thống Việt Nam không chỉ đẹp mà còn vô cùng phong phú và đáng trân trọng. Điều đó càng thôi thúc đội ngũ tìm hiểu nhiều hơn về những giá trị bản địa mà có lẽ trước đây chưa có cơ hội tiếp cận. “Dân ta phải biết sử ta” – câu nói ấy càng đúng hơn khi mình trực tiếp trải nghiệm và cảm nhận được hơi thở văn hóa từ những vùng đất khác nhau.
Về khó khăn, có lẽ chi phí và kết quả của dự án là hai điều khiến tụi mình trăn trở nhất. Việc tổ chức một chuyến Về Làng, đưa nghệ sĩ về làng nghề, hỗ trợ họ trong quá trình thiết kế các sản phẩm ứng dụng văn hóa bản địa không hề đơn giản. Chi phí cho các hoạt động này luôn là một bài toán khó, bên cạnh đó là nỗi lo về sự đón nhận từ cộng đồng – liệu những giá trị này có thật sự chạm đến số đông hay không? Nhưng may mắn, “Về Làng” đã diễn ra đúng như kỳ vọng, nhận được sự quan tâm và hưởng ứng từ nghệ sĩ lẫn cộng đồng địa phương.
Hành trình “Về Làng” tại Hà Giang diễn ra từ giữa năm 2022, nhưng do tính chất đặc thù của dự án, bao gồm hai giai đoạn chính: trải nghiệm thực địa và thiết kế sản phẩm ứng dụng văn hóa bản địa, nên phải đến giữa năm 2023, các thiết kế từ dự án mới được chính thức ra mắt. Sau đó, những thành quả này tiếp tục nhận được sự quan tâm từ báo chí và các triển lãm trong cùng năm.
Năm 2024, AWTG chọn Phú Yên làm điểm đến tiếp theo cho “Về Làng”. Các nghệ sĩ đã lên đường từ giữa năm 2024 và hiện tại, những sản phẩm của dự án đang bước vào giai đoạn hoàn thiện cuối cùng, sẵn sàng ra mắt trong thời gian sắp tới.
Về chặng đường tiếp theo, AWTG dự định sẽ khám phá một địa phương thuộc khu vực phía Nam. Hà Giang đại diện cho vùng núi phía Bắc, Phú Yên nằm ở miền Trung, và tụi mình mong muốn tiếp tục mở rộng hành trình đến những vùng đất mới, nơi vẫn còn rất nhiều nét văn hóa bản địa quý giá cần được gìn giữ và lan tỏa.
Ưu tiên hàng đầu của AWTG trong thời gian tới là mở rộng nhân sự để có thể đảm đương tốt các dự án ngày càng phát triển. Bên cạnh đó, tụi mình cũng đang ấp ủ nhiều kế hoạch lớn cho năm nay. Trong đó, dự án thu gom và quyên góp rác thải tái chế sẽ được mở rộng, nhằm tạo ra tác động thực tế và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Ngoài ra, “Về Làng” Phú Yên sẽ khép lại bằng một buổi triển lãm hoành tráng, nơi tụi mình có thể chia sẻ trọn vẹn hành trình, thành quả và những giá trị mà dự án đã mang lại. Đặc biệt, AWTG cũng dự định tổ chức một buổi gặp gỡ quy mô lớn dành cho các thương hiệu bền vững, để kết nối, chia sẻ và cùng nhau hướng đến những bước đi xa hơn trong tương lai.
Cảm ơn những chia sẻ của bạn.
