Trò chuyện với doanh nhân Bùi Quang Minh (Minh Beta) sau thời điểm anh trở thành một phần của “Shark Tank Việt Nam” (2023), tôi hiểu sâu hơn về mục tiêu và kỳ vọng của anh khi đến với chương trình này. Qua đó, tầm nhìn và sứ mệnh của anh và Beta Group cũng được thể hiện rõ nét hơn.
Xin chào anh Minh. Anh đã có hơn 10 năm kinh nghiệm trong việc vận hành doanh nghiệp, gây dựng nên hệ sinh thái đa ngành gồm tổ hợp các dịch vụ giải trí, nhà ở và giáo dục, lấy mục đích phụng sự xã hội làm trọng tâm. Vì sao thế, thưa anh?
Sau khi học ở Havard 2 năm, tôi bắt đầu thấy rõ hơn việc nếu muốn đi xa hơn thì cần phải nghĩ đến chuyện chúng ta đang muốn tạo ra giá trị gì cho xã hội, cho thế giới và tạo nên những giá trị sâu sắc hơn. Nếu như theo đuổi tiền bạc hay quyền lực thì đến cuối cùng cũng không thể thấy thỏa mãn vì không bao giờ là đủ.
Khi tốt nghiệp MBA tại Mỹ với khoản tiền 5 tỷ từ việc bán đi các cửa hàng Doco Donuts, tôi đứng giữa 2 lựa chọn: ở lại Mỹ làm việc với mức lương khủng hay quay về Việt Nam để gây dựng sự nghiệp. Nếu cố gắng dung hòa được những kiến thức mới với văn hóa, cuộc sống ở Việt Nam, tôi tự tin mình có thể làm được nhiều thứ hơn và có thể trở thành một trong những người có thể thay đổi một nền công nghiệp tại quê hương mình.
Có lẽ tôi không phải là người đầu tiên nhưng hoàn toàn có thể trở thành người tạo nên những biến chuyển đáng kể trong những ngành công nghiệp mình tham gia vào.
Sự xuất hiện của anh tại “Shark Tank” mùa 6 đem đến những góc nhìn mới mẻ hơn về những start-up được chọn mặt gửi vàng. Anh nhận thấy mình phù hợp với vai trò này ở những điểm nào?
Cả hành trình sự nghiệp của tôi kéo dài 15 năm với nhiều thành tựu cũng như va vấp, với nhiều bài học quý giá. Nên tôi tin mình có đủ sự cảm thông, thấu hiểu và kinh nghiệm để hỗ trợ, tư vấn cho các start-up. Còn về mặt tài chính, mọi người hay nhắc tới các doanh nghiệp đã được truyền thông của Beta Group như chuỗi rạp phim Beta Cinemas, chuỗi căn hộ dịch vụ Aplus hay Viện Kinh Doanh Crimson (CBI). Tuy nhiên, Beta Group hiện đã phát triển hơn nhiều và có nhiều doanh nghiệp trong các lĩnh vực khác mà chúng tôi chưa truyền thông rộng rãi. Hiện tại, Beta Group cũng đã có những dự án đầu tư, kinh doanh ở thị trường nước ngoài.
Bên cạnh các doanh nghiệp trong Beta Group, tôi cũng có các khoản đầu tư bất động sản và thu nhập từ các tác phẩm nghệ thuật của mình, như bài hát “Việt Nam ơi”. Ngoài ra, tôi còn là Partner của một quỹ đầu tư từ châu Âu tại Việt Nam. Nhìn chung, tôi đều có dự liệu trước và cảm thấy phù hợp thì mới nhận lời tham gia.
Anh chia sẻ mục tiêu đầu tiên của mình là ưu tiên những mô hình kinh doanh có thể cộng hưởng với hệ sinh thái của Beta Group. Vậy những thương vụ gọi vốn nào sẽ hấp dẫn anh?
Sẽ có nhiều tiêu chí khác nhau nhưng tôi thích những start-up có ngọn lửa đam mê với sứ mệnh phụng sự và niềm tin bất diệt vào điều đó. Và chắc chắn nhà sáng lập đó phải là một người đáng tin cậy, họ phải theo đuổi một sứ mệnh lớn hơn, không chỉ làm ra tiền, mà phải phụng sự những giá trị cao đẹp hơn của xã hội. Tôi cũng dành sự quan tâm lớn đến ngành bán lẻ và kinh doanh offline, bởi đấy là thế mạnh của Beta Group. Như đã chia sẻ trước đó, bản thân tôi kỳ vọng sẽ tìm ra được các start-up “chưa lớn” nhưng có những hạt nhân có thể bùng nổ trong tương lai.
Đặc biệt ở “Shark Tank Việt Nam” (2023), ngoài xem xét tổng thể mô hình kinh doanh như các Shark khác, tôi sẽ dùng trực giác của mình nhiều hơn. Trước đây, rất nhiều lúc Minh không dám tin vào trực giác của mình. Nhưng theo thời gian cùng lượng trải nghiệm đủ dày, bản thân Minh cũng muốn nuôi “ngọn lửa” trực giác, để có thể dám tin tưởng vào nó nhiều hơn khi tuyển nhân sự và đầu tư.
Nhân đây, theo anh, những nhà khởi nghiệp trẻ cần đảm bảo được những gì trước khi bắt đầu hành trình của mình?
Khi bắt tay vào bất cứ công việc nào, điều đầu tiên phải tự hỏi chúng ta đang tạo ra cái gì? Một ví dụ cụ thể hơn, khi về Thái Nguyên mở rạp chiến phim, tôi đã tự đăt ra những câu hỏi: Nguồn vốn sẽ tìm ở đâu? Xây dựng rạp phim như thế nào? Cần những nhân sự thế nào để vận hành rạp phim? Dự án này tạo ra giá trị gì? Khách hàng đến với rạp chiếu thì họ sẽ nhận được giá trị gì? Họ có sẵn sàng bỏ tiền ra để mua giá trị đó hay không?
Khi chúng ta trả lời một cách rõ ràng và sâu sắc những câu hỏi trên thì mới có thể tạo nên được một doanh nghiệp. Và một câu hỏi quan trọng hơn hết là chúng ta có đủ khả năng để tạo ra một giá trị với mức chi phí phù hợp hay không? Đã có rất nhiều cá nhân khởi nghiệp chưa trả lời được câu hỏi này đã bắt tay vào tạo dựng công ty và bán hàng, nhưng hoàn toàn không biết làm cách nào để sản xuất ra các sản phẩm, dịch vụ đó trong chi phí hợp lý. Có thể ban đầu bạn chưa có đủ khả năng để làm điều đó nhưng ít nhất bạn phải có đủ tầm nhìn để biết được đến khi nào, công ty đạt đến quy mô nào, thì bạn có thể sản xuất sản phẩm có chi phí, lợi nhuận phù hợp, đặc biệt là khách hàng có sẵn sàng trả chi phí cao hơn chi phí mà bạn dùng để tạo ra sản phẩm đó – điều này được gọi là lợi nhuận.
Khởi nghiệp không phải một hành trình đơn giản, đặc biệt trong thời điểm hiện nay. Vậy thì hãy quay trở lại với những giá trị cốt lõi, xem rằng tại sao mình theo đuổi mô hình kinh doanh đó, tại sao mình muốn mang sản phẩm này ra thương trường, những giá trị mình có thể đem lại cho khách hàng là gì?
Chỉ khi mình có niềm tin sâu sắc vào sản phẩm đó thì mới có niềm tin và dũng khí để vượt qua khó khăn. Hãy tìm ra nét đặc trưng, điểm nổi bật mà chỉ mình mình có, rồi kể câu chuyện đó thật tốt với khách hàng của mình.
Có vẻ như anh rất thoải mái trong việc hợp tác với người khác?
Xây dựng doanh nghiệp là một hành trình không có hồi kết, vì doanh nghiệp lớn thì vẫn có thể lớn hơn. Đương nhiên, mỗi doanh nghiệp, tổ chức có cách đi riêng, nhưng bản thân tôi quan niệm mình không nên để cái tôi cá nhân là yếu tố cản trở sự phát triển của doanh nghiệp. Kinh doanh là một môn thể thao tập thể. Việc của người lãnh đạo là xây dựng bộ máy và hệ thống vận hành tối ưu chứ không phải nuôi dưỡng cái tôi của mình và phủ bóng lên mọi thứ.
Nếu cần thiết, tôi vẫn trực tiếp đi gọi vốn cho các doanh nghiệp của mình. Các công ty trong Beta Group cũng giống như những đứa con tinh thần của tôi. Nếu tôi không làm điều đó thì khác gì cha mẹ nghĩ con mình chỉ nên ở nhà học và chơi với mình cả đời? Làm Shark có nhiều điều hay, nhưng cũng chỉ là một cột mốc trong hành trình kinh doanh của tôi. Đâu phải lên làm Shark thì mình coi đó là đỉnh cao sự nghiệp và tự dừng lại.
Anh có tầm nhìn gì cho Beta Group?
Tôi vẫn tiếp tục xây dựng Beta Group thành một tập đoàn đa ngành, với mong muốn tạo ra giá trị thiết thực cho cộng đồng bằng các sản phẩm dịch vụ có mức giá hợp lý nhưng chất lượng tốt. Mô hình rạp chiếu phim Beta Cinemas đã áp dụng chiến lược này và rất thành công. Với mức giá hợp lý, tập trung vào phân khúc trung cấp và lựa chọn địa điểm phù hợp ở vùng ven thành phố, chúng tôi đã phát triển nhanh chóng cũng như hồi phục mạnh mẽ sau đại dịch.
Tôi mong muốn nhân rộng sự thành công này với các doanh nghiệp khác trong Beta Group. Beta Group sẽ nghiên cứu, đầu tư, nuôi dưỡng những mô hình mới rồi tìm kiếm lãnh đạo, CEO phù hợp cho chúng. Tôi cũng tạo ra một cơ chế “hybird” để thu hút nhân tài cho tổ chức, khi CEO và lãnh đạo của các doanh nghiệp thành viên sẽ được hưởng một cơ chế ưu đãi đặc biệt, ngoài tiền lương sẽ là một khoản cổ phần đủ lớn, tương xứng với khả năng đóng góp của họ.
Các doanh nghiệp trực thuộc Beta Group này, cùng với các start-up mà tôi sẽ tham gia đầu tư qua chương trình “Shark Tank” sẽ tạo nên một hệ sinh thái sinh động hơn, nhiều màu sắc hơn.
Tôi nhìn thấy sứ mệnh của mình ở việc hỗ trợ, nâng đỡ những nhà lãnh đạo trẻ Việt Nam, giúp họ tiếp cận với tư duy và kiến thức tốt nhất trên thế giới.
Khởi nghiệp và kinh doanh sẽ đỡ vất vả hơn khi có đồng đội sát cánh và chia sẻ lý tưởng của Beta Group – nuôi dưỡng sự tử tế, tạo ra nhiều giá trị tích cực cho cộng đồng. Cùng nhau, tôi tin chúng tôi sẽ làm nên những điều kỳ diệu cho đất nước mình.
Cảm ơn những chia sẻ của anh.
