Với những tiến bộ trong công nghệ, những người hoạt động nghệ thuật đang mở rộng ranh giới của sự sáng tạo thông qua những công cụ thông minh và vượt trội. Do đó, 2024 chờ đón sự thâm nhập ngày càng sâu rộng của công nghệ vào nghệ thuật.
Tiếp tục nói “không” với CGI trong làm phim
2023 chứng kiến sự thống trị của công nghệ mô phỏng hình ảnh bằng máy tính CGI trên thị trường quảng cáo. Video về chiếc ô tô chở son môi L’Oréal Paris hay chuốt mi Maybeline trong ga tàu điện,… đều nhanh chóng thu hút người tiêu dùng bởi sự hấp dẫn về mặt hình ảnh và sự sáng tạo về cách truyền tải thông điệp sản phẩm. Có thể thấy, CGI đang đóng góp một phần quan trọng trong việc quảng cáo thương hiệu và nó sẽ còn tiếp tục thịnh hành trong thời gian tới.
Tuy nhiên, về mặt phim ảnh thì lại khác. Mặc dù hai thập kỷ qua đã ghi nhận tầm quan trọng của CGI trong việc làm ra những phân cảnh phim nguy hiểm hay tạo hình phức tạp, nhưng mặt khác, CGI cũng bắt đầu bị “dè chừng” bởi việc lạm dụng làm mất tính chân thực, phụ thuộc quá nhiều vào chúng trong khi hoàn toàn có thể khắc phục ngay trong lúc quay,…
Thời gian gần đây, khi các nhà làm phim thường xuyên tung ra những clip hậu trường không sử dụng CGI, xu hướng “no CGI” càng được ủng hộ mạnh mẽ. Những cánh tay giả được làm một cách siêu thực hay một chiếc ô tô nhảy qua biển lửa thật,… được đưa ra như một bằng chứng để cam kết rằng các cảnh quay được nghiêm túc đầu tư. Năm 2023, bộ phim điện ảnh nói về chân dung của “cha đẻ” bom nguyên tử – “Oppenheimer” được đánh giá cao khi hé lộ phân cảnh vụ nổ không sử dụng công nghệ CGI. Đạo diễn bộ phim cho biết CGI không thể tái tạo đầy đủ mối đe dọa khủng khiếp của vụ nổ Trinity cũng như tác động của nó. Năm 2024, dự đoán nhiều phim tuyên bố không sử dụng CGI sẽ càng tăng lên.
Tuy nhiên, “no CGI” cũng gặp vấn đề lớn là nó chối từ và đe dọa công việc của hàng trăm nghệ sĩ tài năng – những người có kỹ năng và chuyên môn về CGI. Việc không sử dụng CGI cũng đang ngày càng thêm củng cố những định kiến rằng sử dụng công nghệ CGI là “tệ”, là thiếu tính nghệ thuật hơn những thứ được ghi lại trực tiếp bằng máy quay,…
Bùng nổ làn sóng kiện tụng liên quan đến AI
Bất chấp sự phản đối dữ dội từ những người làm nghệ thuật, các công cụ AI vẫn đang tiếp tục cho ra những sản phẩm với chất lượng ngày càng cao và mức độ sử dụng ngày càng tăng. Vì vậy, mặc dù 2024 sẽ là năm chúng ta chứng kiến nhiều nhà sản xuất, tổ chức đưa AI tiến sâu hơn nữa vào các ngành công nghiệp sáng tạo, nhưng đồng thời, đây cũng sẽ là giai đoạn bùng nổ những vụ kiện chống lại sự xâm lấn này. Điển hình là Getty Images – nhà cung cấp hình ảnh, video sở hữu hơn 477 triệu tài sản đang tiếp tục cho các vụ kiện Stability AI liên quan đến việc sử dụng nội dung bản quyền của mình để đào tạo ra mô hình AI.
Vụ việc đồng thời cho thấy mong muốn sẽ có những điều luật nhằm kiểm soát quyền sở hữu và cho phép sử dụng hình ảnh giữa các bên, đảm bảo rằng các nghệ sĩ được trả công xứng đáng cho công việc và sự sáng tạo của mình.
Vẫn là AI, nhưng theo chiều hướng tốt hơn
AI vẫn luôn là câu chuyện không hồi kết bởi những ý kiến trái chiều xoay quanh sự phát triển của nó. Nhưng bên cạnh những cuộc kiện tụng, tranh chấp, lên án thì không thể phủ nhận AI đã hỗ trợ rất nhiều trong việc tối ưu hóa quá trình sáng tạo nghệ thuật với rất nhiều bước cồng kềnh và phức tạp.
Chẳng hạn công việc tạo hiệu ứng VFX luôn nổi tiếng là tốn nhiều công sức bởi dành cả ngày để chỉnh sửa tỉ mỉ từng khung hình. Giờ đây, nhờ công nghệ AI và phần cứng mạnh mẽ, các tác vụ nhàm chán để làm VFX đã được tự động hóa rất nhiều. Kimball Thurston – Giám đốc công nghệ tại Wētā FX cho rằng “AI không phải để thay thế con người mà hỗ trợ ta giải quyết vấn đề, tạo ra câu chuyện tuyệt vời hơn”. Sự xuất hiện của những công cụ AI là tất yếu, nó cho phép ta giữ niềm vui trong hoạt động sáng tạo, đồng thời bỏ qua những điều tẻ nhạt.
Tăng cường ứng dụng sản xuất ảo
Nhiều người nói về các tác động tiềm tàng từ AI cũng như cuộc đình công Hollywood ảnh hưởng đến lĩnh vực phim ảnh, nhưng có nhiều yếu tố khác cũng đang làm thay đổi ngành này. Theo quá trình sản xuất truyền thống, kỹ xảo VFX sẽ được sử dụng nhằm hậu kỳ cho những cảnh quay sử dụng phông xanh trong studio. Tuy nhiên, giờ đây, cách thức sản xuất phim đó đã có sự chuyển đổi qua sử dụng các công cụ như Unreal Engine 5 – kết hợp các yếu tố CG với màn chiếu LED Volume để trực tiếp tạo ra bối cảnh trong phim trường.
Studio sử dụng màn LED Volume mang đến rất nhiều lợi ích, có thể kể đến: giúp diễn viên có những cảm nhận chân thực và đắm chìm vào bối cảnh – một điều khó thấy ở màn phông xanh; tiết kiệm thời gian và ngân sách hậu kỳ; có thể điều chỉnh màu sắc và ánh sáng để phông cảnh trông thật hơn, các chủ thể có khối và chiều sâu hơn;… Với những lý do trên, số lượng lẫn doanh thu của các studio chuyên sản xuất ảo sẽ có sự gia tăng nhanh chóng vào năm 2024, đồng thời cho thấy một tương lai nhiều thử nghiệm về công nghệ và kỹ thuật trong lĩnh vực sản xuất phim.
“Hợp đồng thông minh” trên blockchain
Ngành công nghiệp âm nhạc từ lâu đã phải vật lộn với vấn đề phân phối tiền bản quyền. Với sự gia tăng của các dịch vụ phát nhạc trực tuyến, vấn đề này đã trở nên nghiêm trọng hơn bởi các mô hình thanh toán phức tạp, số lượng nghệ sĩ khổng lồ trên các nền tảng và đặc biệt là sự ảnh hưởng từ AI.
Do đó, các chuyên gia đã nghĩ đến việc sử dụng blockchain để giải quyết vấn đề này. Các mã thông báo không thể thay thế (NFT) được tích hợp vào hệ thống dịch vụ phát trực tuyến những nội dung độc quyền, như một cách để xác định quyền sở hữu kỹ thuật số. Ngoài ra, những “hợp đồng thông minh” được xây dựng trên blockchain an toàn còn được xem là một cách hiệu quả để đảm bảo quy trình phân phối minh bạch và mọi bên liên quan có thể theo dõi xem họ có nhận được toàn bộ số tiền bản quyền còn nợ hay không. Việc ứng dụng blockchain dự đoán đảm bảo cho chúng ta tiến những bước gần tới hệ thống phân phối tiền bản quyền công bằng hơn vào năm 2024.
