Mỗi người có một cuộc đời riêng nhưng không vì vậy mà những mong đợi cơ bản của chúng ta quá khác nhau, đúng không bạn? Một năm vừa cũ vừa khép lại, dù đã thăng hoa hay chật vật để vượt qua, mong rằng chúng ta vẫn giữ được ý chí, vẫn bình an, vẫn mỉm cười và lòng vẫn khấp khởi hy vọng để vẫy vùng và để tận hưởng những ngày phía trước.
Cuộc đời quá ngắn để buồn? Có lẽ đúng! Nhưng những cảm xúc mà ta vội vàng gán nhãn “tiêu cực” cần tránh né, cần kìm nén để hạn chế tối đa ảnh hưởng của chúng lên đời sống, có lẽ đến lúc cần được hiểu đúng hơn và cần từ chúng ta một sự chăm sóc, bao dung và nâng niu tận tình. Những cảm xúc cô đơn, lo âu, buồn bã là những tín hiệu quan trọng về sức khỏe tâm thần, chứ không phải là vấn đề cần loại bỏ. Bởi chỉ khi thay đổi cách nhìn nhận về cảm xúc, mới có thể mở ra những con đường mới để hiểu chính mình và người khác, xây dựng mối quan hệ lành mạnh hơn.
Điều mà nhiều người trong chúng ta chưa bao giờ được dạy là các kỹ năng cơ bản để tôn trọng và hiểu được những cảm xúc sâu sắc, mạnh mẽ của mình. Để rồi khi đứng trước những cảnh huống đặt mỗi người ở ngưỡng cực hạn của cảm xúc, thay vì thấu hiểu, vỗ về và tự làm lành với chính mình, chúng ta vô thức hướng bản thân đến những cơ chế phòng vệ, mà phần nhiều để tự dối lòng, để không xung đột với thực tại, để cái tôi được nhẹ lòng, nhưng cũng vì vậy mà mất kết nối với chính mình và ngày càng xa rời thực tại.
Khi nói về những thói quen cần xây dựng và hun đúc cho năm mới. Có quá nhiều điều mà để kể thì có lẽ sẽ là: ngủ sớm, ăn uống điều độ, điều chỉnh cảm xúc, rèn luyện sức khỏe, quản lý thời gian, tiều xài thông minh, lập quỹ tài chính… Tôi nghe những người xung quanh mình hào hứng nói vậy. Và cũng thật lạ khi tôi hiếm khi nghe ai nói họ muốn có thể đọc thật nhiều sách cho năm mới, mà thay vào đó là “quá bận” để có thời gian dành cho sách. Cũng nhân việc xây dựng thói quen cho một năm tiếp theo, tôi xin mạo muội đóng góp những gì mà tôi thấy mình đã áp dụng và hiệu quả trong việc đọc. Dù bạn là một người yêu thích và đam mê đọc sách nhưng nếu không tự đề ra những nguyên tắc cho bản thân thì sở thích hay sự tò mò cũng chẳng dẫn ta tới đâu.
Có hai cách tiếp cận sẽ bổ trợ cho nhau, thứ nhất là mục tiêu ngắn hạn: số trang trung bình sẽ đọc một ngày (trên dưới 30-50 trang) hoặc thời gian trung bình mỗi ngày cho việc đọc (45-60 phút) và số ngày đọc mỗi tuần (4-6 ngày); thứ hai là mục tiêu dài hạn: số lượng sách mong muốn đọc cho mỗi tháng và một năm. Bạn sẽ hiệu quả ngay khi bạn duy trì khoảng 1-2 tuần. Quan trọng hơn hết, hãy chọn chủ đề mà bản thân thấy lay động, gần gũi và có chủ đích nhất định, thay vì đọc theo xu hướng. Tuy nhiên, đừng để số lượng sách trở thành gánh nặng hay thành tích để khoe khoang, mà hãy bắt nguồn từ mong muốn làm giàu kiến thức và trải nghiệm cho bản thân. Đọc sách là một sở thích trong sáng do đó hãy bắt đầu và duy trì việc đọc với một tinh thần như thế.
Năm mới không chỉ mở ra những khởi đầu, mà còn buộc ta nhìn thẳng vào những điều không thể kiểm soát: sự bất lực của chính mình và tính hữu hạn không thể tránh của đời sống – cái chết. Đề cập đến sự hữu hạn của kiếp sống, theo triết gia Jean-Paul Sartre thì hữu hạn phơi bày sự vô nghĩa của tồn tại. Đối diện vô nghĩa, ta tạo ý nghĩa bằng lựa chọn. Hay theo nhà thần kinh học/bác sĩ tâm thần Viktor Frankl thì chính sự hữu hạn ấy khiến ta sống trọn vẹn hơn, tỉnh táo hơn, và biết trân trọng từng khoảnh khắc. Tựu trung, mặc dù cái chết có thể hủy hoại ta về mặt thể xác, ý niệm về sự chết lại cứu rỗi ta. Do đó bằng cách chấp nhận giới hạn cuối cùng của mình sẽ giải phóng khát vọng sống một cuộc đời ý nghĩa trong mỗi chúng ta. Để sống mỗi ngày có ý nghĩa, nói thì dễ, nhưng để sống được từng ngày như vậy, cần một động năng tinh thần rõ ràng như thế, bạn nhỉ.
Chúc chúng ta bước vào năm 2026 với nhiều nhiệt huyết và hy vọng, biết san sẻ yêu thương và trân trọng từng ngày.
