Quần đảo Svalbard của Na Uy, nằm chênh vênh giữa bờ biển phía Bắc của đất nước và Bắc Cực, là nơi có những khu dân cư thường trú ở cực Bắc nhất thế giới. Blomdahl hiện sống tại Longyearbyen – thành phố lớn nhất trên quần đảo – cùng với khoảng 2.500 cư dân khác. Tại đây, những căn nhà gỗ rực rỡ sắc màu nổi bật trên phông nền là các dải băng tuyết hùng vĩ, trong khi bầu trời được nhuộm bởi các hiện tượng cực quang kỳ ảo.
Blomdahl chuyển đến Svalbard vào năm 2015, và từ đó đến nay, cô ghi lại từng khoảnh khắc của cuộc sống độc đáo nơi đây, chia sẻ với hàng triệu người theo dõi trên mạng xã hội. Mới đây, cô đã cho ra mắt cuốn sách ảnh “Life on Svalbard”, nơi lưu giữ vẻ đẹp thanh bình và lấp lánh trong sắc xanh băng giá của quê hương thứ hai này.
“Khi sống ở đây, bạn thực sự bị cuốn vào không gian ấy, một sự tĩnh lặng, bình yên đến lạ lùng. Mỗi ngày trôi qua, bạn lại thấy mình gần hơn với thiên nhiên. Nó mê hoặc lắm!”, Blomdahl chia sẻ thêm.
Với vẻ đẹp tự nhiên kỳ vĩ, Svalbard không chỉ đơn thuần là một nơi “đẹp để ngắm”. Nơi đây sở hữu nguồn tài nguyên phong phú từ hải sản, khí đốt đến khoáng sản, từng là tâm điểm tranh chấp về kinh tế và địa chính trị. Ngày nay, Svalbard đã trở thành một trung tâm nghiên cứu khoa học và hoạt động kinh tế toàn cầu. Với nhiều người, đây còn là điểm đến trong mơ, một dấu mốc trong danh sách “phải đến một lần trong đời”.
Thế nhưng, như Blomdahl chia sẻ, cuộc sống nơi đây không dành cho tất cả mọi người. Nhiệt độ mùa đông có lúc giảm xuống dưới -30 độ C. Gấu Bắc Cực hay cáo tuyết có thể xuất hiện bất cứ lúc nào trên đường phố. Chọn sống ở một nơi biệt lập như vậy, rời xa lục địa và những tiện nghi hiện đại, bạn phải là một người rất đặc biệt – người sẵn sàng đánh đổi để sống thật gần với thiên nhiên và sống chậm.
“Mỗi ngày ở đây đều giống như một cuộc phiêu lưu. Có thể sẽ thật điên rồ, hoang dại, hoặc đơn giản chỉ là một ngày bình thường. Nhưng ‘bình thường’ ở Svalbard lại khác lắm – đó có thể là uống cà phê dưới bầu trời rực ánh cực quang, dưới ánh mặt trời lúc nửa đêm, hay đơn giản là thấy những chú tuần lộc đi ngang qua cửa sổ”, Blomdahl thích thú cho biết.
Đó là cảm giác chung của cộng đồng sinh sống tại Svalbard – nơi mà cái khắc nghiệt của thiên nhiên cũng chính là điều giữ chân con người. Khoảng 2.500 cư dân đến từ hơn 50 quốc gia đang sinh sống và làm việc tại đây, chủ yếu trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và du lịch theo mùa.
Vậy điều gì khiến ai đó chọn xây dựng cuộc sống ở một nơi xa xôi, lạnh giá và biệt lập như thế này?
Theo các chuyên gia về hành vi con người, những người tìm đến những điều kiện sống khắc nghiệt thường mang trong mình khát vọng vượt qua giới hạn thể chất và tinh thần, mong muốn thoát khỏi những bế tắc cá nhân hoặc sự tẻ nhạt thường nhật hoặc đơn giản là bị cuốn hút bởi cảm giác phiêu lưu.
Với Blomdahl, chỉ một lần đặt chân đến vùng đất băng giá này và tận mắt chứng kiến vẻ đẹp không tưởng của nó cũng đủ để cô từ bỏ con đường sự nghiệp nơi các thành phố lớn ở Anh và Thụy Điển. Cô chọn gắn bó với một lối sống mà cô gọi trong cuốn sách của mình là cuộc sống hòa mình vào thiên nhiên, nơi thời gian trôi chậm lại. “Mọi thứ ở đây đều trong lành và đẹp đến kỳ lạ. Nó khiến bạn nghĩ rằng có điều gì đó kỳ diệu đang diễn ra – vì cái đẹp này, nó như không thuộc về thế giới thực”, Blomdahl nói.
Việc mang theo vũ khí để phòng vệ khi rời khỏi khu dân cư không chỉ là lời khuyên, mà còn là quy định bắt buộc của pháp luật. Trong một bức ảnh ấn tượng từ cuốn sách của mình, Blomdahl đeo khẩu súng sau lưng, tay dắt chó đi dạo giữa vùng tuyết trắng hoang vu. Cô cũng tự tay chụp lại khoảnh khắc một con gấu Bắc Cực xuất hiện gần nhà mình, tất nhiên, từ một khoảng cách an toàn.
Một năm ở Svalbard trôi qua theo hai nhịp ánh sáng bất thường: Đêm Bắc Cực và mặt trời lúc nửa đêm. Từ giữa tháng 11 đến hết tháng 1, mặt trời không mọc, một mùa đông dài chìm trong bóng tối. Ngược lại, từ tháng 4 đến tháng 8, mặt trời không lặn, ngày kéo dài bất tận suốt 18 tuần. Sự thay đổi cực đoan này ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Blomdahl kể lại rằng có người bạn từng nhầm lẫn thời gian đến mức dậy đi làm giữa đêm mà không hề nhận ra.
Các chuyên gia đã ghi nhận những tác động sinh học rõ rệt: Rối loạn nhịp sinh học, thay đổi protein máu, nguy cơ mắc các bệnh mãn tính cao hơn. Dù đã bổ sung vitamin, Blomdahl vẫn bị thiếu hụt vitamin D – dưỡng chất thiết yếu cho hệ miễn dịch và chức năng não bộ.
Tuy vậy, cô vẫn nói rằng đêm Bắc Cực là “một trong những thời khắc đẹp nhất trong năm”, khi cô có thể “hòa vào bóng tối.” Sự tĩnh lặng, không gian riêng tư và chậm rãi của thời gian này là điều mà cô trân quý. Cô cũng nhấn mạnh rằng giữ cho tinh thần lạc quan và duy trì thói quen vận động là chìa khóa để vượt qua mùa đông dài mà không bị trì trệ.
Đối mặt với biến đổi khí hậu – mối đe dọa rõ ràng và hiện hữu với Bắc Cực – người dân Svalbard học cách giữ cho mình một tâm thế linh hoạt và thích nghi. Theo các nghiên cứu, nhiệt độ tại Longyearbyen – thành phố lớn nhất của quần đảo – đang tăng nhanh gấp sáu lần mức trung bình toàn cầu. Tầng đất đóng băng vĩnh cửu đang tan rã, mực nước biển dâng cao, đe dọa cơ sở hạ tầng và sinh kế nơi đây.
Các nghiên cứu từ những cộng đồng Bắc Cực khác cũng chỉ ra rằng biến đổi khí hậu có thể dẫn đến tình trạng căng thẳng tâm lý cao hơn. Tại Svalbard, dù phần lớn người dân vẫn hài lòng với cuộc sống, không ít người thừa nhận cảm giác bất lực trước những vấn đề phức tạp như băng vĩnh cửu tan chảy. Chính quyền địa phương tổ chức khảo sát môi trường định kỳ mỗi năm để đánh giá và quản lý các nguy cơ tiềm ẩn.
Tuy vậy, trong đời sống thường nhật, Svalbard vẫn đủ khả năng tự nuôi dưỡng cộng đồng của mình. Longyearbyen có gần như đầy đủ tiện ích như ở bất kỳ thành phố nào: Sân bay, bệnh viện, trường học. Tất cả đều là những cơ sở ở cực Bắc nhất thế giới. Tuy nhiên, do đặc điểm công việc theo nhiệm kỳ và điều kiện khí hậu khắc nghiệt, thời gian cư trú trung bình tại Svalbard chỉ khoảng bảy năm, theo số liệu từ Cơ quan Thống kê Na Uy.
Và thực tế này cũng phản ánh quan điểm của cộng đồng: Svalbard không phải nơi để mở rộng đô thị hay tăng trưởng bằng mọi giá. Mục tiêu chính, theo chia sẻ của Blomdahl, là giữ gìn và duy trì nhịp sống như hiện tại, trong giới hạn mà thiên nhiên cho phép.
Còn với Blomdahl, chính tình yêu với nơi này giúp cô tránh được cảm giác bất an hay lo lắng. Cô tập trung vào điều mình làm tốt nhất: Tạo ra những nội dung mang tính giáo dục và lan tỏa sự bình yên từ vùng đất đặc biệt này.
