Jean-Paul Belmondo, Leonardo Dicaprio, bạn trai cũ số một, bạn trai cũ số hai, người tôi vừa mới cảm nắng cách đây vài tháng… tôi nhận ra mình có yếu điểm với những anh chàng “trai hư”. Và hóa ra, tôi không phải cô gái duy nhất như vậy.
Lại một anh chàng “trai hư” khác
Jean-Paul Belmondo trong cuốn phim A Bout de Souffle (Breathless) (1960) của Jean-Luc Godard là một gã tội phạm có dáng đi trễ nải, áo vắt trên vai, điếu thuốc hờ hững ở khóe môi. Gã chẳng bao giờ cười, với chiếc mũi gãy ẩn dụ cho những bạo lực xung quanh gã. Nếu gã mà không đẹp trai, tôi nghĩ sẽ chẳng cô gái nào dám đến gần gã. Nhưng cũng là nhân vật Michel do Belmondo thủ vai, màu mè là thế, kẻ đang tẩu thoát trên chiếc xe hơi ăn cướp vẫn còn phì phèo điếu thuốc và dửng dưng tuyên bố “je facture un baiser du kilomètre” (Tôi sẽ cho cô đi nhờ, một nụ hôn đổi lấy một kilomet), lại trở thành một trong những nhân vật bất hủ nhất của điện ảnh Pháp, một gương mặt của New Wave Cinema nước Pháp. Người thì nói Belmondo là phiên bản con người của khao khát nổi loạn đã âm ỷ trong Jean-Luc Godard, cả với cuộc đời và với phim ảnh. Người khác thì cho rằng Belmondo chẳng qua đã diễn quá tròn vai một gã trai hư cộc cằn lúc này, dịu dàng lúc khác. Tròn trịa đến mức những vai sau của Belmondo, dù có là phim do Godard đạo diễn hay không, cũng đều khó lường và hư hỏng không theo cách này thì cũng cách khác. Belmondo gắn với cái tên “gã trai hư của Làn sóng Pháp” cho đến ngày ông qua đời.
Ôi những anh chàng hư hỏng, tôi chỉ lấy Belmondo như một ví dụ vậy thôi, nếu nói về sự hư hỏng của những chàng trai từ thập cổ chí kim cho đến thế kỷ 21, thì có lẽ một hình ảnh phì phèo điếu thuốc và một chiếc mũi gãy là không đủ. Người ta nói chuyện cổ tích chỉ có bạch mã hoàng tử, còn tôi thấy nhân vật nam hấp dẫn nhất trong chuyện cổ tích trẻ con lại là chàng hoàng tử xấu tính bị trừng phạt biến thành quái thú trong Beauty and the Beast. Người ta nói chuẩn mực giao tiếp xã hội của những cường hào, quý tộc Châu Âu vào thế kỷ 17 là phải lễ nghĩa, lịch sự, thanh lịch, nhưng chẳng phải Jane Eyre lại mê mẩn một Mr. Rochester trung niên thô lỗ, hằn học và khó trong tác phẩm Jane Eyre của nữ nhà văn Charlotte Bronte hay sao? Leonardo Dicaprio cũng chao đảo phái nữ suốt từ những năm 1990 thế kỷ trước chỉ bằng vai diễn chàng Jack trộm vặt sát gái trong phim Titanic. Dicaprio giờ bụng phệ chứ không còn duyên dáng gọn gàng như tuổi đôi mươi, nhưng lại cũng là tài tử này mang danh (tiếng) sát gái bậc nhất Hollywood. Con số bạn gái người mẫu chân dài kém anh chàng hai chục tuổi giờ vượt quá hai bàn tay, và người hâm mộ thì vẫn thấy chẳng mấy tài tử nào “xập xệ” theo tuổi tác mà vẫn còn “thở ra là hấp dẫn” như Dicaprio.
Ở thời nào thì những gã trai hư vẫn chiếm được trái tim cô gái, nhưng nếu ai đó cố tìm cách định nghĩa một dòng chung chung, ai là trai hư trên đời này, tôi nghĩ họ chỉ tốn công vô ích mà thôi. Trai hư trong văn hóa đại chúng đa dạng thế nào, trai hư ngoài đời cũng muôn hình vạn trạng như vậy, trong khi, chẳng mấy ai thấy việc định nghĩa một người đàn ông lịch thiệp, một “gentleman” lại quá khó khăn. Từ điển Cambridge tóm gọn chỉ trong một dòng “Gentleman là một người đàn ông lịch thiệp và luôn hành xử tử tế với người khác, đặc biệt với phụ nữ.” Chỉ với việc diễn giải hai kiểu đàn ông cũng đủ để có một tổng quan: trai hư lúc nào cũng phức tạp hơn những quý ông đích thực!
Alice ở xứ sở… kì lạ
Sức hấp dẫn của trai hư, tôi nghĩ cũng giống như một kiểu “tri thức truyền miệng” mà những người phụ nữ thích tâm sự lý giải với nhau trong hội chị em bạn dì của mình. Và cũng như cách người ta nói về những tư tưởng triết học của Voltaire, cái gì không được ông viết ra thì lại được nhớ đến hơn cả, với chuyện trai hư cuốn hút thế nào, thì ngay cả lúc thế giới chưa biết thật giả đúng sai trừ những xu hướng cá nhân, đã có những cuốn sách self-help ra đời chỉ tập trung vào dạy đàn ông cách tán tỉnh phụ nữ bằng việc xúc phạm họ. Điều này cũng có nghĩa nhiều chàng trai trước nay tử tế nhẹ nhàng, cũng phải cầm quyển sách để học cách “thô lỗ hóa” bản thân cũng chỉ bởi muốn cải thiện đời sống hẹn hò.
Một nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra rằng nhiều người đàn ông hút thuốc và uống rượu bởi họ tin những thói quen này khiến họ hấp dẫn hơn trong mắt phụ nữ. Tôi không tưởng tượng được anh chàng nào đó có thể kéo cô gái lên giường mình bằng cách chửi mắng họ, ít nhất là những lần đầu tiên, nhưng đúng là chẳng phải ngẫu nhiên cả Belmondo và Dicaprio đều thích phì phèo thuốc lá trên phim và uống rượu như nước lọc. Chẳng ngẫu nhiên người ta yêu thích phim của Christopher Nolan, nhưng lại cũng chẳng thấy tiếc thời gian ngồi bàn tán về sự trái tính gắt gỏng của đạo diễn Quentin Tarantino, đến mức tôi nghĩ, có khi tôi thích phim của Tarantino vì tính nghệ thuật thì ít, mà vì những gam màu bạo lực gắn bó với hình ảnh ngoài đời của đạo diễn này thì nhiều.
Nói như cậu bạn thân người Mỹ của tôi, thì “You’re a sucker for bad dudes” – “Cậu chỉ thích trai hư!”, anh chàng bổ sung thêm: “Đó chắc chắn không phải những lựa chọn ngẫu nhiên!” Đúng là chẳng ai muốn thừa nhận mình thích lao đầu vào thử thách như việc yêu một gã trai hư. Người ta hay nói đàn ông thích chiếm lĩnh, nhưng tôi nghĩ phụ nữ cũng có khao khát chiếm lĩnh của họ, như cảm giác bạn có thể “ghìm cương” một anh chàng bốc đồng, tính khí thất thường, đa tình sát gái chẳng hạn. Ở trong thế giới của anh ta cũng như cô bé Alice lạc vào một xứ sở (dù không biết có thần tiên hay không). Chẳng có luật lệ nào, hoặc có thì bạn cũng chẳng biết. Bạn sẽ chẳng biết anh ta sẽ làm gì, nói gì, ngày hôm nay biến mất cả ngày trên mạng xã hội, ngày mai đã xuất hiện ở cửa nhà đón bạn đi bát phố, ngày hôm nay cáu gắt với bạn vì bị hỏi “hôm nay anh đi đâu?”, ngày mai đã lại tự động gửi ảnh bữa tiệc anh ta đi cùng đám bạn… Không biết đường nào mà lần. Nhưng đó mới là sự sống động của một mối quan hệ. Càng khó hiểu, càng bất trắc, thì những hành động tử tế và lãng mạn lại càng có giá. Thử tưởng tượng một anh chàng lúc nào cũng tử tế thân thiện mà xem, đến một lúc nào đó, bạn sẽ coi đó là chuyện đương nhiên đến mức không còn trân trọng sự lịch thiệp dịu dàng của anh ta nữa. “Và nếu đã có một “phần ác quỷ” luôn trực chờ muốn nổi loạn trong cô gái, thì một gã trai hư là điều kiện cần và đủ để thu hút nó,” nhà tâm lý học Robyn McKay nói.
Hư thôi, đừng hư quá!
Đó là hiện tượng vượt mọi thời đại, đó là điều không phải bàn cãi. Rồi đến một ngày các nhà khoa học cũng chẳng thể phớt lờ nó. Hóa ra, sức hấp dẫn của trai hư chẳng phải chỉ là vấn đề ngoại hình hay vài lời “xúc phạm” giả vờ, mà sâu xa hơn, nó tương tác chặt chẽ với cơ chế sinh học của cơ thể phụ nữ. Tiến sĩ Martie Haselton công bố nghiên cứu của mình trong cuốn sách Hormonal: “Trong khoảng thời gian rụng trứng, phụ nữ thường bị cuốn hút bởi những phẩm chất cụ thể gắn với nam giới, những nguồn gene trội.” Thuyết chọn lựa bạn tình cho những cuộc giao phối dựa vào gene nổi trội của đối phương không bỏ qua loài người, bởi chúng ta cũng là sinh vật ở một cấp độ tiến hóa cấp cao. Và những phẩm chất như vậy là gì, nếu không phải một người đàn ông có vẻ mạnh mẽ, có khả năng bảo vệ đối phương, khôi ngô cao ráo nữa thì lại càng hay, lấn áp đối phương cả trong lời nói và hành động thì lại càng thể hiện tính nam của họ. Cũng may là phụ nữ chỉ bị rối loạn hormone trong khoảng một tuần mỗi tháng, bởi lựa chọn đối tượng hẹn hò, người yêu hay bạn đời, đâu thể chỉ cứ dựa vào cơ chế sinh học của họ? Kết luận của Martie Haselton: Ba tuần còn lại trong tháng, phụ nữ thường lý trí hơn và phán xét phẩm chất tốt hơn.
Phụ nữ ngày càng lý trí, nên mới có một sự xung đột trong việc nhìn nhận đàn ông để mà hẹn hò. Lố bịch đến mức bạo lực tinh thần và thể chất, hay ái kỉ kiểu trước thì đon đả yêu chiều, sau lại lạnh lùng kiêu ngạo… đó cũng là những phẩm chất của trai hư mà lý trí phụ nữ nên nói lời tạm biệt ngay và luôn một khi “ngửi” thấy tín hiệu. Bởi nó như một câu chuyện “ma” thời hiện đại: những mối quan hệ được đẩy lên mức độ độc hại chẳng đời nào mang đến kết thúc có hậu. Là một “sucker for bad dudes” như anh bạn tôi nói, chắc chắn những chuyện đau thương từ việc hẹn hò đã không phải thứ xa lạ trong lịch sử hẹn hò của tôi. Và có bạn bè tôi chứng kiến, mỗi lần ra khỏi một mối tình với trai hư là một lần tôi hùng hổ tuyên bố, “Ok, lần cuối cùng đấy nhé!” Dĩ nhiên, đó chưa phải lần cuối cùng, dĩ nhiên, cũng không phải vì trai ngoan đã hết thời. Trai ngoan hết thời với ai mới là câu người ta nên hỏi. Một cô gái theo chủ nghĩa nữ quyền hay bình quyền sẽ thấy khó chịu nếu gặp một anh chàng “tử tế” chăm chăm mở cửa đóng cửa cho họ, nhưng cũng lại là họ muốn anh chàng tử tế này đến một cái hôn cũng phải xin phép.
Cho nên, người ta tốt nhất đừng nên xếp đàn ông vào hai cái hộp duy nhất: “trai ngoan” và “trai hư” làm gì. Hãy chỉ nhìn vào một người đàn ông mà thời đại này lên cần, cái thời đại sự tử tế, lịch thiệp và cá tính nên được biểu hiện qua lăng kính sàng lọc của tri thức, nhạy cảm và chân thành. Tri thức để họ không “lạc quẻ” trong một xã hội mà mối quan hệ giữa đàn ông và phụ nữ biến đổi như đồ thị hình sin. Nhạy cảm để nhận ra cảm xúc của đối phương và chính mình. Và chân thành, để dù đó là gã trai hư, anh ta cũng sẽ thẳng thắn với bạn anh “hư” thế nào. Vấn đề sau đó, sẽ là lựa chọn ở những cô gái, như tôi.
