Cuối tháng 7/2022, cộng đồng sáng tạo Việt Nam được dịp thay nhau trầm trồ khi trên mạng là tràn lan những hình ảnh của chiếc túi đeo custom cực “chất” từ hộp giày Nike. Ấn tượng bởi ý tưởng độc đáo, mới lạ, Men’s Folio Vietnam đã tìm đến Dart Trần – tác giả của chiếc túi custom “gây bão” – và được hiểu hơn về hành trình theo đuổi đam mê đầy gian khó trước đây của anh.
Xin chào Dart Trần. Hiện tại công việc chính của Dart là gì?
Mình đang làm kỹ thuật ánh sáng trong đoàn quay phim, thường tham gia quay MV và show. Công việc này cũng là nguồn thu nhập chính của bản thân nên không thể bỏ được. Cũng một phần Dart thích mảng điện ảnh. Custom sẽ cho mình cơ hội hoạt động trí óc còn kỹ thuật ánh sáng sẽ thiên về hoạt động tay chân.
Ngoài ra, Dart cũng cảm thấy bản thân có khuynh hướng tìm hiểu về màu sắc nên cũng khá hợp với công việc ánh sáng, bởi vì trong ánh sáng cũng cần sử dụng màu sắc một cách khôn khéo. Custom cũng vậy – Cách mình nhìn nhận màu sắc, vận dụng ánh sáng để phối màu là một kỹ năng cần thiết. Nên ở một mức độ nào đó, công việc và đam mê của mình cũng tương hỗ cho nhau khá nhiều.
*Custom: bộ môn sáng tạo tập trung tùy chỉnh các vật dụng có sẵn, thường là giày thể thao, áp dụng đa dạng các chất liệu có sẵn.
Không biết Dart Trần đã chơi custom trong bao lâu rồi?
Mình bắt đầu thực hành custom từ cuối 2015 – đầu 2016, tính đến nay cũng được 6 năm rồi. Từ cái thời mà trên Youtube Việt Nam còn chưa có một video nào về hướng dẫn custom giày. Lúc đó mình chỉ mới khoảng 16-17 tuổi và hoạt động độc lập. Dart cũng có hội bạn cùng chung đam mê, ngành nghề liên kết với nhau nên dễ biết nhau hơn. Giai đoạn đầu thực hành, Dart làm custom không phải theo yêu cầu của khách mà sẽ theo hướng nghệ thuật và theo đam mê nhiều hơn.
Hiện tại, Dart Trần hoạt động custom theo cộng đồng hay độc lập?
Hồi 2017, Dart có hoạt động cùng nhóm bạn những hiện tại thì độc lập nhiều hơn. Ở thị trường hiện nay, cũng có khá nhiều group custom giày, nhưng mình không tham gia một phần vì không khí khá độc hại trong các hội nhóm, một phần mình có định hướng phát triển riêng. Mình thích tìm hiểu trên Instagram hơn, vì nền tảng này có nhiều nghệ sĩ quốc tế có thể thúc đẩy động lực phát triển trong tư duy sáng tạo.
Dart Trần thần tượng hoặc theo dõi ai để phát triển bản thân?
Dart học hỏi được rất nhiều, ngay cả về cách chụp ảnh từ artist lớn như Big Ass Team, một trang custom giày lớn nhất nhì Việt Nam. Big Ass Team là một doanh nghiệp custom làm việc ở cả nước ngoài và Việt Nam, khá là giỏi và được thành lập bởi hai anh người Việt Nam là Enrol Phạm với Đỗ Minh. Ngoài Big Ass Team thì mình còn học hỏi nhiều từ anh Chef Huy Lê, chuyên gia custom người Việt Nam sống ở nước ngoài. Mình học anh chủ yếu về phần hình ảnh, và tính ứng dụng vào giày, dép cả phong cách chụp cũng rất tốt.
Xem bài viết này trên Instagram
Thời đại bây giờ, cái gì cũng cần đánh mạnh vào truyền thông. Trước đây, em chưa có suy nghĩ đó nên hình ảnh sản phẩm không tạo được độ thu hút dành cho người xem. Chính vì vậy, kể từ chiếc túi custom hộp giày Nike này, Dart cũng phải thay đổi suy nghĩ rằng mình cần chỉn chu từ khâu sản xuất cho đến làm hình ảnh quảng bá.
Dart luôn nghĩ custom sẽ chỉ là về giày thôi, nhưng giờ đây, custom là đa phương tiện. Không chỉ là làm ra giày dép mà mình còn phải sáng tạo về tất thảy quần, áo hay tất cả mọi thứ mình có thể điều chỉnh được.
Từ đâu mà Dart nảy ra ý tưởng cho chiếc túi custom từ hộp giày Nike?
Từ trước đến nay, Dart luôn trích một khoản lương từ công việc cố định – làm kỹ thuật ánh sáng – để chơi nghệ thuật, làm điều mình muốn. Tuy nhiên, đam mê custom tốn của mình rất nhiều tiền của. Ví dụ, để có thể đúc ra được tượng giày, Dart phải bỏ ra rất nhiều tiền để mua khuôn rồi làm, nhưng kết quả không như mong muốn. Mình thấy thất vọng lắm, lúc đó là tiền vừa hết mà sản phẩm cũng không tới dâu. Dart gần như chỉ muốn bỏ cuộc với đam mê custom này: “Thôi chắc là mình nên tiếp tục đi làm công ăn lương để trang trải cuộc sống.”
Trong lúc tuyệt vọng nhất, ý tưởng chiếc túi đến với mình đầy bất chợt. Sau khi bộc phát, Dart bắt tay vào nghiên cứu ngay lập tức. Trong lúc làm công việc kỹ thuật ánh sáng, Dart liên tục suy nghĩ về cách may, hình dáng và bố cục; mình suy nghĩ ngày đêm trong vòng 2-3 ngày. Sau đó là phần tìm nguyên liệu, vật dụng. Do đã hết tiền nên Dart chỉ định làm đơn giản với những gì mình có. Khi ấy, ở nhà mình còn dư giấy bóng kính và mấy hộp giày để trưng, nên bản thân quyết định sử dụng kêt hợp cả hai chất liệu này luôn! Giờ nhìn lại mới thấy, đúng là nghệ thuật luôn đến từ những thứ đơn giản nhất, cảm xúc bất chợt nhất.
Khi ấy, Dart sáng tác hoàn toàn trong tâm thế không còn gì để mất, vì bây giờ ở nhà cũng không còn vật dụng nào khác. Dù cho chiếc túi này có được quan tâm hay không, điều đó cũng không thành vấn đề nữa; quan trọng là mình có thể tạo ra bao nhiêu sản phẩm sáng tạo dành cho bản thân. Sau khi hoàn thành chiếc túi custom, mình có chút thời gian rảnh rỗi nên quay đăng TikTok chơi. Sau hai ngày, bỗng nhiên mình phát hiện video được lọt vào Trending, mọi người đổ xô vào like video quá nhiều. Thực sự Dart rất sốc, kiểu như Ủa? Lên viral rồi nè ta!. Có rất nhiều người nhắn tin để hỏi mua chiếc túi, nên mình quyết định mở đợt bán luôn.
Là nghệ sĩ tiếp nối trong một cộng đồng vốn đã bị bão hòa như custom, Dart Trần làm gì để chứng tỏ sự khác biệt?
Mình không thay đổi thì xã hội sẽ bỏ mình. Ban đầu Dart luôn nghĩ custom sẽ chỉ là về giày thôi, nhưng giờ đây, custom là đa phương tiện. Không chỉ là làm ra giày dép mà mình còn phải sáng tạo về tất thảy quần, áo hay tất cả mọi thứ mình có thể điều chỉnh được. Chính vì thế, bước đầu trong việc đổi mới thị trường custom vốn đã bão hòa là mình cần thay đổi quan niệm rằng custom chỉ là về giày. Miễn là vật dụng mà bạn có thể tái chế, sáng tạo được, đó đều là custom.
Hiện tại, Dart đang hạn chế custom giày do thị trường bão hoà. Chưa kể, tiền vốn bỏ ra cho việc custom giày là khá cao, trong khi bản thân không đảm bảo được độ viral, nên nó vừa có thể thoả mãn mà cũng vừa có thẻe làm nhục chí mình. Ví dụ, Dart mua một đôi giày 3 triệu, bỏ sức để lên ý tưởng và thực hiện, nhưng cuối cùng không ai đón nhận – Nó cũng phần nào khiến mình phải trăn trở. Thay vào đó, mình nên bắt đầu mổ xẻ và tìm cách ứng biến với những vật dụng có sẵn, tiết kiệm hơn nhưng vẫng mang đến giá trị.
Riêng với Dart, mình sống chung với nó (custom), và lấy đó làm một phần niềm vui trong cuộc sống.
Riêng với chiếc túi custom từ hộp giày Nike, xu hướng ốp túi bằng nhựa kính thực chất không còn mới. Có rất nhiều thương hiệu đã và đang áp dụng kỹ thuật này với giấy kraft. Khi may với chất liệu kraft thì sẽ rất dễ, nhưng để may cùng hộp giày thì lại khó hơn nhiều, bởi vì hộp cứng, không bóp xẹp để đưa chỉ may vào được. Tuy nhiên, khi nhiều người đã làm rồi thì Dart sẽ chọn làm khác đi. Đã nhọc công làm thì phải đột phá.
Có người chiến đấu với đam mê đến cùng, cũng có người phải chuyển hướng vì vấn đề kinh tế. Có người thì suy nghĩ làm custom vì kinh tế, người thì làm về đam mê, người thì lại làm custom như sở thích và không quan trọng có kiếm tiền được không. Riêng với Dart, mình sống chung với nó, và lấy đó làm một phần niềm vui trong cuộc sống. Không biết người khác sẽ cảm thấy như thế nào nhưng các sản phẩm sáng tạo trước tiên là để phục vụ cho niềm vui của bản thân.
Về lâu dài, không biết hộp giày có dễ bị gãy, đổ không?
Nếu mình tác động mạnh nhiều thì nó sẽ phải gãy chứ! Tuy nhiên, để chứa những vật dụng gọn nhẹ khi đi chơi thì chiếc túi này hoàn toàn ổn. Chỉ nên là ví, điện thoại, cũng nhiều thứ nhưng đâu ai cho cục tạ 10 ký hay 20 ký vào đâu (cười)! Laptop thì cũng có thể bỏ vào bình thường. Bởi vì hai tấm plastic khi ép lại với nhau, chúng sẽ tạo ra độ ma sát lớn, giữ cho lớp carton bên trong không lệch đi được. Khi thực hiện, Dart có suy nghĩ là khi tạo ra hình khối liên kết lại với nhau thì sẽ không có vấn đề rơi ra hay sao hết.
Ngoài giày, Dart Trần có thực hiện custom cả quần áo nữa thì phải?
Khi làm custom Dart sẽ tiếp xúc với vải vóc khá nhiều, vì bản thân phải tự thử nghiệm đa chất liệu. Sau khi nghỉ học vào 2016, Dart phát hiện ra mình có đam mê với những thứ này và bắt đầu tìm tòi, học hỏi. Lúc đó trong tay mình không có gì, cũng không có tiền để trang trải dụng cụ. May sao, ở nhà chị lại có cái máy may.
Và thế là Dart mượn máy để tự học từ từ, đồng thời bản thân còn trau dồi khả năng vẽ. Mọi thứ tích góp một chút cho đến bây giờ thì có Dart Trần của ngày hôm nay. Áo khoác mình sẽ luôn tự cắt và tự may chứ không đi in sẵn trên áo. Hầu như những sản phẩm mà Dart custom đều có khách hỏi mua, nên nhờ vậy mà bản thân cũng có ít thu nhập để tiếp tục sáng tạo.
Sau chiếc túi này, Dart Trần đã có ý tưởng cho sản phẩm mới chưa?
Yeah có chứ (cười)! Dart sẽ cho ra mắt phiên bản của dòng túi hộp giày này. Mình sẽ thay đổi về màu sắc và cấu trúc khá nhiều. Mọi người cùng đón chờ đợt ra mắt mới nha!
Ngoài khẩu trang và túi thì sao?
À cũng có luôn. Dart dự định sẽ thiết kế một cái áo khoác cũng lấy cảm hứng từ hộp giày, nhưng sẽ để trưng bày thôi chứ không bán. Do là áo khoác, nếu muốn bán, sẽ cần tính toán cử động rất nhiều còn túi xách thì đơn giản hơn.
Mình thích chơi nghệ thuật, tuy mình cảm thấy nó không an toàn, nhưng bản thân vẫn luôn cống hiến và luôn thấy chưa đủ. Lúc nào Dart cũng thấy trăn trở rằng mình tạo ra được những gì, giá trị ra sao chứ không tự mãn là hôm nay được nhiều người thích là đủ.
Làm xong ý tưởng này, dù thành công hay thất bại vẫn bình thường, mình sẽ phát triển ý tưởng khác.
Cảm ơn Dart Trần vì cuộc trò chuyện chân thành về niềm đam mê custom! Chúc Dart tiếp tục đạt nhiều thành công khác cùng các sản phẩm custom của mình!
