Với nhiếp ảnh gia Mạnh Bi, việc thực hành nhiếp ảnh không bắt nguồn từ sự hoàn hảo, một vẻ đẹp lý tưởng cần xã hội công nhận và riêng với nhiếp ảnh thời trang, anh không xem đây là công việc đơn thuần chụp lại trang phục, hình thể, mà còn nói lên những thông điệp văn hóa, xã hội. Trong dịp Tết 2025 này, hãy cùng Men’s Folio Vietnam ngồi lại trò chuyện với nhiếp ảnh gia Mạnh Bi, để hiểu rõ anh hơn về hành trình hơn 1 thập kỷ làm nghề và đặc biệt tính kỷ luật, sự cầu toàn của anh trong bất cứ dự án nào.
Năm 2024 là một năm đầy thử thách nhưng cũng không kém phần tự hào, tôi nghĩ khoảnh khắc “chạm đỉnh” trong sự nghiệp không chỉ đến từ một bộ ảnh hay một dự án cụ thể, mà là sự tổng hợp của nhiều yếu tố. Có thể đó là một lần được mời thực hiện bìa cho một tạp chí uy tín, hay đơn giản là khi một dự án của tôi được đón nhận nồng nhiệt và có sự công nhận từ cộng đồng nhiếp ảnh, từ khách hàng và từ những người đồng nghiệp mà tôi ngưỡng mộ.
Nếu năm 2024 là một bức ảnh, tôi hình dung sẽ là một khung cảnh ánh sáng mạnh mẽ nhưng cũng có những góc tối, tạo nên sự tương phản mạnh mẽ. Màu sắc chủ đạo có thể là những tông màu vàng, cam ấm áp kết hợp với những mảng tối của đen và xám. Câu chuyện bức ảnh này sẽ kể về hành trình tìm kiếm sự cân bằng giữa sáng tạo tự do và áp lực thương mại, giữa sự mới mẻ và việc gìn giữ giá trị truyền thống trong nghề nhiếp ảnh.
Tôi không lo sợ, nhưng tôi nhận thấy rõ rằng đây là một thách thức lớn. Thị trường nhiếp ảnh ngày nay rất cạnh tranh, đặc biệt với sự xuất hiện của nhiều bạn trẻ tài năng. Điều quan trọng chúng ta không chỉ bắt kịp xu hướng mà còn phải luôn tự đặt câu hỏi về giá trị sáng tạo của chính mình, thường xuyên tìm kiếm cảm hứng từ bất cứ đâu, như nghệ thuật đương đại, phim ảnh, hoặc từ những cuộc trò chuyện với mọi người xung quanh. Việc giữ cho cái tôi sáng tạo không bị “hòa tan” vào đám đông là chìa khóa để giúp mỗi người có chỗ đứng trong ngành thời trang.
Đã có những lúc tôi cảm thấy như mình bị mắc kẹt trong một vòng lặp sáng tạo. Cảm giác cạn kiệt là điều không thể tránh khỏi trong nghề sáng tạo. Tuy nhiên, tôi học được cách để “làm mới” bản thân. Một trong những cách giúp tôi vượt qua là tạm rời xa công việc, tìm về những khoảnh khắc giản dị trong cuộc sống, hay thử nghiệm với những thể loại nhiếp ảnh khác nhau, không cần phải nghĩ đến thương mại. Những lúc như vậy, tôi cũng thường xuyên quay lại với những tác phẩm nghệ thuật mà tôi yêu thích, điều này giúp bản thân tái tạo lại cảm hứng.
Việc giữ được chất riêng trong khi vẫn đáp ứng được yêu cầu thương mại là một thách thức lớn. Tôi cố gắng kết hợp nghệ thuật với sự hiểu biết sâu sắc về thị trường và nhu cầu khách hàng. Tuy nhiên, bản thân sẽ không bao giờ để những xu hướng đó chi phối hoàn toàn công việc. Mỗi dự án là một cơ hội để thử thách bản thân và tạo ra những hình ảnh vừa hợp thời, vừa có cái nhìn sâu sắc và tính cá nhân. Điều quan trọng là không bao giờ đánh mất chính mình trong khi làm việc.
Sự khác biệt của một nhiếp ảnh gia đến từ việc tạo ra một ngôn ngữ riêng, một “dấu vết” nhận diện dễ dàng trong các bức ảnh. Để làm được điều này, tôi nghĩ người nhiếp ảnh gia cần có khả năng kể chuyện thông qua hình ảnh. Không chỉ chụp ảnh, mà là khơi gợi cảm xúc và phản ánh thế giới qua góc nhìn của riêng mình. Việc phát triển phong cách cá nhân là một quá trình lâu dài, đòi hỏi kiên nhẫn, thử nghiệm và đôi khi là cả sự táo bạo.
Nghệ thuật nhiếp ảnh có một vai trò vô cùng quan trọng trong việc tạo dựng và định hình xu hướng thời trang. Nhiếp ảnh không chỉ ghi lại trang phục mà còn truyền tải những thông điệp văn hóa, xã hội. Tôi nghĩ điều quan trọng là không chỉ phản ánh những xu hướng có sẵn, mà còn phải có khả năng “dẫn dắt” và sáng tạo ra những hướng đi mới. Điều này đòi hỏi nhiếp ảnh gia phải luôn sẵn sàng chấp nhận thử thách và đổi mới trong mỗi dự án.
Cái đẹp trong nhiếp ảnh thời trang không phải lúc nào cũng là vẻ đẹp lý tưởng mà xã hội hay truyền thông xây dựng. Tôi tin vào vẻ đẹp chân thực, sự không hoàn hảo và những khoảnh khắc tự nhiên. Tuy nhiên, nhiếp ảnh thời trang cũng không thể thiếu sự sáng tạo và hình ảnh mang tính “lý tưởng”. Cân bằng giữa hai yếu tố này chính là việc tìm ra sự giao thoa giữa cái tôi cá nhân và cái đẹp mà người xem có thể cảm nhận được qua những hình ảnh bản thân tạo ra.
Nhiếp ảnh đối với tôi là cả hai. Nó là cầu nối giúp bản thân giao tiếp với thế giới xung quanh, giúp mình kể những câu chuyện mà lời nói không thể diễn đạt được. Đồng thời, nó cũng là phương tiện giúp thể hiện những góc khuất trong tâm hồn, những suy tư và cảm xúc mà bản thân muốn giữ lại. Thực sự, mỗi bức ảnh tôi chụp đều chứa đựng một phần tâm hồn, là sự phản ánh nội tâm và cái nhìn của tôi về thế giới.
Tôi luôn có những kế hoạch cá nhân trong đầu, và năm 2025 là một năm mà bản thân muốn thử sức nhiều hơn với những dự án mới lạ riêng biệt mà tôi đã ấp ủ từ lâu. Hy vọng sẽ có cơ hội mang những tác phẩm của mình đến với tập khán giả rộng lớn hơn.
———–
FEATURE YOUNG AT HEART
Thời gian chỉ có một chiều duy nhất (cho đến nay được biết đến) đó là từ quá khứ, hiện tại và tương lai. Chính vì sự vận động tuyến tính đó, chúng ta đặc biệt có nhiều cảm xúc mỗi khi bước qua vòng lặp của 365 ngày (một trong những ý tưởng định thời gian do ta tạo nên). Do đó, để khởi động năm mới nhiều điều mong chờ, xua đi nỗi muộn phiền về những nuối tiếc của năm cũ, và cổ vũ bạn đọc xa rời những âu lo về một tương lai bất định, Men’s Folio Vietnam lan tỏa câu chuyện của những con người luôn hết lòng và dũng cảm với điều mình chọn để sống trọn với một lần sống. Dù ở độ tuổi hay ở vai trò nào, họ vẫn không ngừng dấn bước, luôn luôn khát khao và tin vào một tương lai rực sáng, bằng ngọn lửa rực cháy thôi thúc từ bên trong.
