Nối tiếp câu chuyện đan xen giữa quá khứ và thời cuộc, Gate Gate Gallery giới thiệu “Fragility Eternity – Mong manh vĩnh cửu”, một triển lãm cá nhân của nghệ sĩ đa phương tiện Trần Minh Đức (Duc flyingbay). Triển lãm sẽ giới thiệu 15 tác phẩm sắp đặt đa chất liệu, mở cửa từ ngày 14/10 tới hết ngày 05/11/2023.
“Mong manh vĩnh cửu” có thể được xem như chương hồi kế tiếp của “Hoa thống nhất” – triển lãm cá nhân của nghệ sĩ Trần Minh Đức, thể hiện những suy tưởng của anh về tính Việt Nam trong mình, về những biểu tượng văn hóa – lịch sử đại chúng trong một không gian thẩm mỹ hiện đại, đầy màu sắc và có chút gì đó ngây thơ, tinh nghịch. Đấy là bình hoa được làm từ vỏ đạn đồng, bên ngoài được chạm khắc tỉ mỉ những nhánh hoa đào mang hương xuân miền Bắc, cùng hình ảnh cánh chim bồ câu và ngôi sao kèm theo chữ “Việt Nam Đại Thắng”. Đấy là chiếc thẻ tên khắc thông điệp “Happiness To Everybody” – dòng chữ anh quan sát thấy trên thiết kế của những chiếc… thùng rác, mà sau này đã được anh xem là phương châm của đời mình. Đấy là những ngôi sao bay rạng đông, những ánh sao neon hồng gợi phức cảm đan xen của cả sự mong manh và vĩnh cửu.
Quá trình thực hiện và nguồn cảm hứng hình thành các tác phẩm
Nghệ sĩ Trần Minh Đức đã chuẩn bị những bản phác thảo đầu tiên cho những tác phẩm được trưng bày tại “Mong manh vĩnh cửu” từ hơn 2 năm trước. Đó là thời điểm Đức quay trở lại Việt Nam sau một khoảng thời gian sống ở nước ngoài, và cũng vừa hoàn thành một triển lãm cá nhân. Trong anh dâng trào rất nhiều suy tưởng về ánh sáng, về những liên hệ của một cá nhân với đất nước. Anh muốn thực hiện một buổi triển lãm để cùng khán giả thưởng thức, trò chuyện về những thông điệp được đặt để trong từng tác phẩm.
Về cơ bản, “Mong manh vĩnh cửu” thể hiện khuynh hướng sáng tác của Duc flyingbay về những mối quan hệ, dù rất nhỏ, trong gia đình, dần dần mở rộng ra làng xóm, những địa điểm anh đã ghé thăm, những mảnh đất Việt Nam anh đã đặt chân tới, những ý niệm khi anh lưu trú ở nước ngoài. Đó là những suy tưởng về đất nước, về sự tồn tại của chính anh – một người Việt Nam – khi ở tại quê hương và khi ra nước ngoài, và anh muốn trò chuyện về suy tưởng đó với cả khán giả Việt lẫn bạn bè quốc tế. Tất cả được thể hiện qua hình ảnh những vì sao, với một màu sắc rất gần gũi với bao thế hệ người Việt mình.
Khi đến với không gian của triển lãm “Mong manh vĩnh cửu”, người xem sẽ bắt gặp rất nhiều hình ảnh quen thuộc trong 15 tác phẩm sắp đặt. Đó là bộ bàn ăn công nghiệp mà hẳn canteen trường học nào cũng có, là thùng bia Saigon mà cứ đến Tết hay những dịp đặc biệt là cả gia đình sẽ cùng nâng cốc chúc mừng. Thậm chí những bóng đèn điện được gắn lên tác phẩm cũng là “bóng đèn tuổi thơ” mà chúng ta đều thấy quen thuộc. Đó chính là những hình ảnh mang tính văn hóa đại chúng rất lớn. Các nghệ sĩ quốc tế đã rất tích cực sử dụng phương thức thể hiện này trong những giai đoạn phát triển của quốc gia họ để phản ánh sự ảnh hưởng của giai đoạn đến khuynh hướng sáng tác cá nhân, cũng như suy nghĩ của họ về chính trị, xã hội.
Minh Đức nhìn Việt Nam như một “người trẻ” đang phát triển, với những hình ảnh văn hóa đại chúng dần lộ diện rõ nét hơn bao giờ hết. Đèn neon, bộ bàn ăn inox, thùng bia, thùng nước ngọt,… tất cả đều là tuổi thơ ai đó, dù chúng ta không sinh ra cùng một thời kỳ, nhưng vẫn cảm thấy rất quen thuộc.
Đan xen những kí ức cá nhân về lịch sử địa phương và những hoài niệm với quá khứ – những hình ảnh gắn với văn hoá của người miền Bắc, Đức mang sự phóng khoáng trẻ trung, hiện đại, và văn hoá Pop đầy màu sắc của phương Nam tạo nên một thẩm mỹ rất riêng cho các sáng tác của mình. Những tác phẩm được sử dụng thủ pháp ready-made (vật thể có sẵn), collage (cắt dán), reuse (tái chế), appropriation (tiếp đoạt) là những ngôn ngữ đặc trưng của nghệ thuật Đương đại nhưng lại mang một sắc rất riêng.
Về chủ đề “Mong manh vĩnh cửu”
Trần Minh Đức lựa chọn chủ đề “Mong manh vĩnh cửu – Fragility Eternity” tại triển lãm cá nhân lần này, được tổ chức tại Gate Gate Gallery là một cái duyên tình cờ. Ngay từ những buổi trao đổi đầu tiên với đại diện gallery về ý tưởng tổ chức buổi triển lãm, anh đã nghĩ tới ngay sự kết hợp hai khái niệm “mong manh” và “vĩnh cửu”. Trong triển lãm này, Trần Minh Đức muốn đánh thức những thời điểm lịch sử mà đến nay có lẽ dễ dàng bị lãng quên và gìn giữ những ký ức “mong manh” của cá nhân – tập thể, nối dài sức sống “vĩnh cửu” của ký ức xuyên không gian, xuyên thời gian.
Ta bắt gặp nhiều tác phẩm sử dụng hình ảnh ngôi sao. Đó là một vật thể thiên văn có tuổi thọ hàng chục, hàng trăm triệu năm. Nhưng khi những ngôi sao năm cánh hiện diện trên giấy qua những nét vẽ trẻ thơ, thì cái “hàng trăm triệu năm” vĩnh cửu và vô tận ấy lại hóa thành một sự mong manh rất dễ thương và hồn nhiên. Mỗi khán giả khi tới xem triển lãm sẽ có cảm nhận khác nhau về chủ đề sau khi xem từng tác phẩm và xâu chuỗi thành câu chuyện riêng của họ.
Với mong muốn được chia sẻ, đối thoại với khán giả, Gate Gate Gallery kết hợp cùng nghệ sĩ Trần Minh Đức tổ chức buổi “Art Tour” với chủ đề “Chưa đề” (Đi dạo loanh quanh), cùng với người điều phối là Kim Hyo Jung – một học giả người Hàn Quốc, nghiên cứu chuyên sâu về tác động của công nghệ kỹ thuật số đến con người và môi trường trong xã hội Việt Nam đương đại. Sau buổi chia sẻ cởi mở, khán giả được hiểu sâu hơn những thông điệp Trần Minh Đức muốn gửi gắm thông qua các tác phẩm và thêm trân trọng những câu chuyện lịch sử để trân quý những giá trị hiện tại, từ điều giản đơn nhất. Điều khiến Duc flyingbay hạnh phúc nhất trong quá trình tạo nên triển lãm “Mong manh vĩnh cửu” là có được những giao tiếp bình dị với khán giả, tạo nên không gian để khi họ bước vào phòng tranh, họ cảm nhận được ánh sáng, kết nối giữa những tác phẩm, “nghe” được những câu chuyện.
Triển lãm cá nhân: “Fragility Eternity – Mong manh vĩnh cửu” của Trần Minh Đức
– Thời gian: 10:00 – 19:00 | 14.10 – 05.11.2023
– Địa điểm: Gate Gate Gallery – 55 Văn Miếu, Đống Đa, Hà Nội
