Tongla Art đem đến buổi triển lãm “PORTAL” của nghệ sĩ sơn mài đương đại Nhật Bản Saeko Ando. Lần đầu tiên, chất liệu sơn ta được thử nghiệm và thăng hoa trên chất liệu hoàn toàn mới: mica (acrylic).
Triển lãm “PORTAL” giới thiệu bộ sưu tập “SPECIMEN” của nghệ sĩ sơn mài đương đại Saeko Ando và hai tác phẩm khổ lớn, Osmosis và Photosynthesis trên nền chất liệu mica (acrylic). Đây là cách tiếp cận đương đại và rất độc đáo trong việc sử dụng Sơn Ta – sơn tự nhiên của Việt Nam. Saeko Ando đã mạnh dạn thay thế các tấm gỗ – chất nền thông thường cho tranh sơn mài, bằng các tấm mica cho phép ánh sáng xuyên qua các lớp sơn tự nhiên.
“Portal” trong tiếng Anh có nghĩa là lối vào, thường dẫn đến một tòa nhà lớn và trang trọng, chẳng hạn như nhà thờ lớn hoặc lâu đài. Trong thời hiện đại, “portal” thường được hiểu là một trang web đóng vai trò hướng dẫn hoặc hướng đến một chủ đề gồm các đường dẫn (link) đến các trang web liên quan. Một “cổng thông tin” cho phép bạn di chuyển một cách kỳ diệu từ nơi này sang nơi khác chỉ trong vài giây. Nó có thể đưa bạn đến một nơi nào đó cách xa và khác biệt với cuộc sống hằng ngày của bạn.
“Công việc là cách tôi giải phóng bản thân và kết nối với vũ trụ. Nó mang lại cho tôi cảm giác thanh thản, vui vẻ và tràn đầy năng lượng nhất. Vì lý do này, trong nhiều năm, tôi thấy quá trình sáng tạo quan trọng hơn các tác phẩm đã hoàn chỉnh. Tuy nhiên, suy nghĩ này đã thay đổi trong đại dịch” – nghệ sĩ Saeko chia sẻ.
Bộ sưu tập “SPECIMEN” đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của khoảng cách giữa người xem và vật được xem. Niềm đam mê của Saeko với chủ đề này có từ thời thơ ấu và được củng cố sau mỗi lần cô chứng kiến những người khách bước qua cửa trước lớp kính an ninh.
Saeko nói: “Nhiều chiếc lỗ khi chúng ta nhìn vào, chẳng hạn như kính hiển vi và kính viễn vọng, nhờ thấu kính, chúng ta có thể nhìn thấy được những gì mắt thường không thấy. Nhưng tôi cho rằng, còn có những lý do khác khiến hành động nhìn này trở nên mê hoặc hơn. Khi bạn nhắm một mắt và nhìn vào một lỗ nhỏ, mọi thứ quanh lỗ ngắm nhìn về phía bạn đều biến mất”.
Loạt tranh sơn mài trên mica của Saeko đã gây ngạc nhiên cho nhiều đồng nghiệp của cô và các chuyên gia, nhà nghiên cứu mỹ thuật khắp nơi trên thế giới, từ Triển lãm Nghệ thuật châu Á ở London), Munster (Bảo tàng sơn mài duy nhất tại châu Âu) đến Thượng Hải (Khoa Nghệ thuật, Đại học Thượng Hải), Tokyo (Đại học Nghệ thuật Tokyo) và Đại Lải (Bảo tàng Nghệ thuật đương đại).
Trong ngành thủ công mỹ nghệ, sơn ta Việt Nam luôn xếp sau và thường được nhận định là thua kém về chất lượng so với sơn tự nhiên của các nước khu vực như Nhật Bản, Trung Quốc. Với sự hiểu biết sâu sắc về sơn ta và cách khai thác những phẩm chất khác thường của nó, Ando đã chứng minh điều ngược lại. Các tác phẩm sơn mài của Saeko trong triển lãm lần này là cách tiếp cận đương đại và gần như độc nhất từ trước đến nay đối với chất liệu truyền thống sơn ta.
Sự thành công của Saeko thể hiện tiềm năng to lớn của sơn ta Việt trong thời hiện đại và cả tương lai. Nó cũng là minh chứng rõ ràng cho việc, nếu nghệ sĩ không ngừng tìm tòi, thử nghiệm và thử thách bản thân, mọi giới hạn đều có thể được phá vỡ để mang đến những sáng tạo mới mẻ, bất ngờ trong thời đại mới.
Triển lãm “PORTAL” là lần đầu tiên một bộ sưu tập lớn các tác phẩm sơn mài trên chất liệu mica của Saeko Ando được trưng bày. Để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đặc biệt như vậy bằng sơn tự nhiên đòi hỏi tốn rất nhiều thời gian và tâm sức. Saeko làm việc hăng say nhưng số lượng tác phẩm được hoàn thành rất ít mỗi năm. Cô chỉ trưng bày một số lượng ít ỏi tác phẩm tại vài triển lãm trước đây, khiến sự kiện này trở nên đặc biệt.
Tám năm từ khi thử nghiệm thực hành nghệ thuật sơn mài trên mica, hiện tại Saeko Ando cảm thấy đã sẵn sàng để giới thiệu chúng đến người yêu nghệ thuật. Cô chọn Việt Nam là nơi tổ chức triển lãm ý nghĩa này để tri ân đất nước mà cô xem như “quê hương thứ hai”.
Triển lãm mở cửa tự do: Từ ngày 23.04.2023 – 02.05.2023
Địa điểm: De La Sól – Sun Life Flagship (244 Pasteur, Phường 6, Quận 3, TP.HCM)
