Cuộc thi làm phim ngắn “TikTok Film Festival 2022” với chủ đề gia đình đã chính thức khởi động từ ngày 20/9. Đây là cơ hội lý tưởng để các bạn trẻ yêu nghệ thuật thỏa sức thể hiện cá tính và khả năng của mình. Là thành viên ban giám khảo, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng – người đứng sau loạt phim điện ảnh ăn khách – đã bật mí những tiêu chí cần có của một bộ phim ngắn sẽ chinh phục anh.
Trở thành giám khảo của cuộc thi “TikTok Film Festival 2022”, cảm xúc của anh thế nào?
Tôi luôn ủng hộ những sân chơi tạo môi trường sáng tạo lành mạnh cho các bạn trẻ, đặc biệt là những cuộc thi uy tín được tổ chức hoành tráng, chỉn chu thế này. Tôi rất mong nghề làm phim sẽ ngày càng phát triển hơn nữa và điều kiện để phát triển là phải có đội ngũ kế thừa. Tôi hy vọng sẽ tìm được những người tài năng đồng hành cùng mình làm nghề. Mặt khác, những bạn theo dõi cuộc thi này tuy không nhất thiết là những người làm phim nhưng biết đâu được, từ đây họ cũng yêu cái nghề làm phim này thì sao? Nghĩ vậy, tôi cảm thấy rất hào hứng!
Đề tài gia đình là chủ đề quen thuộc. Anh mong chờ điều gì với một chủ đề nhiều thách thức thế này?
Thật ra những đề tài được cho là cũ thường là những đề tài muôn thuở. Nhưng khái niệm cũ hay mới của một đề tài phụ thuộc vào góc nhìn và cách kể chuyện của người làm phim. Có những phim thực sự rất hay, nhưng mỗi thời đại có những góc nhìn khác nhau, nên nó có thể xuất thần ở mốc thời gian này nhưng chưa đủ thuyết phục người xem ở thời điểm khác.
Anh đã vận dụng yếu tố gia đình như thế nào trong các tác phẩm của mình?
Tôi không làm các phim hẳn hỏi về đề tài gia đình nhưng tình cảm gia đình luôn là một phần không thể thiếu trong các tựa phim của tôi, từ “Nụ hôn thần chết”, “Mỹ nhân kế”, “Tháng năm rực rỡ” cho đến “Tiệc trăng máu”. Nhìn rộng hơn, các bạn sẽ thấy yếu tố gia đình thậm chí là sợi dây liên kết xuyên suốt trong tất cả các thể loại phim, từ kinh dị đến siêu anh hùng, từ phim dành cho người trưởng thành đến phim dành cho các khán giả nhỏ tuổi, chứ không riêng phim thuần về đề tài này.
Xoáy sâu yếu tố tình cảm giữa các thành viên trong gia đình, tạo nên những tình tiết kịch tính khiến người xem uất ức, dường như là công thức chung các nhà làm phim. Anh đánh giá sao về điều này?
Bạn có thể thấy những bộ phim gia đình thành công không có gì ghê gớm hay quá đặc sắc, nhưng mấu chốt mang tính quyết định là sự gần gũi, cốt truyện chạm tới trái tim khán giả. Ai cũng có những khúc mắc với gia đình, những nỗi niềm khó nói thành lời…; thế nên điều kiện cần là bộ phim đó phải nói hộ tiếng lòng, còn điều kiện đủ là tư duy trong cách làm phim.
“Khung hình dọc” là điểm hay của “TikTok Film Festival 2022”, điều này mang lại cơ hội và thách thức nào cho các thí sinh?
Nó sẽ khó khăn với những người làm phim chuyên nghiệp vì họ đã quen tư duy với khung hình ngang, và sẽ thoải mái đối với những bạn nghiệp dư vì họ không cần phải mất thời gian thích nghi với cái mới. Bản chất định dạng dọc sẽ có những tiêu chí về thẩm mỹ riêng vì nó tập trung vào chủ thể nhiều hơn so với định dạng truyền thống.
Rất nhiều tài năng trẻ được phát hiện trong một cuộc thi nhưng dường như hành trình của các bạn chỉ dừng lại tại khuôn khổ cuộc thi. Anh nghĩ thế nào về điều này?
Trên thực tế, bạn làm được một phim ngắn xuất sắc không có nghĩa là bạn sẽ dễ dàng thuần thục với phim dài. Có nhiều người đủ khả năng làm một bộ phim dài nhưng có khi phải mất 10 năm để có một tác phẩm được mọi người biết đến. Bất kỳ cuộc thi nào cũng vậy, người chiến thắng không hẳn là người sẽ quyết liệt và đi xa với nghề hơn những người còn lại. Những sân chơi này rất quan trọng vì nó cho bạn cơ hội để thử sức với đam mê, học thêm nhiều điều mới, tìm thấy định hướng để theo đuổi điều mình thích, hơn là việc nó cho bạn một danh hiệu nào đó.
Anh sẽ đánh giá một bộ phim như thế nào là kém sáng tạo?
Phim kém sáng tạo là phim mà các bạn cố gắng làm hài lòng giám khảo và không có cảm xúc. Các bạn đến đây phải hướng tới một mục đích xa hơn, phải thể hiện được cái “tôi” của mình thật mạnh mẽ qua từng thước phim. Cuộc thi này không nặng tính thương mại, không đem lại “cơm áo gạo tiền”, mà chỉ giúp thông điệp và cá tính của bạn lan tỏa đến nhiều người.
Hãy chia sẻ một chút về tiêu chí chấm điểm của anh?
Độc đáo là tiêu chí đầu tiên, các bạn cần nó để nổi bật giữa các đối thủ của mình và cả hàng loạt video phim ngắn không chuyên trên TikTok. Sự độc đáo đó đến từ góc nhìn, cảm xúc, góc máy… Tôi muốn thấy cái gì đó rất riêng tư của người làm phim.
Còn tiêu chí cho kịch bản xuất sắc thì sao?
Một phim ngắn trong vài phút khác kịch bản phim dài rất nhiều chi tiết. Phim ngắn cần ý tưởng và cách kể chuyện độc đáo, phần mở cảnh phải thật mạnh mẽ để thu hút sự chú ý, đoạn cao trào đẩy nhanh và kết sao cho thú vị. Thú vị ở đây được thể hiện rõ ở cách phản ứng của người xem, một là người ta phê bình, hai là không đoán được, ba là rất thuyết phục. Lưu ý là nên tránh biến phim có nội dung dài miễn cưỡng thành phim ngắn. Nó sẽ phá hỏng bố cục và ý tưởng của người làm phim.
Một lời nhắn nhủ đến các thí sinh?
Bạn có thể không chiến thắng nhưng vẫn có sự công nhận của một bộ phận khán giả. Đừng đến đây để làm theo sở thích của giám khảo, hãy là chính mình, hãy làm điều bản thân muốn. Chúng tôi ở đây không phải để phán xét hay đánh giá bạn, mà đang đồng hành và cho các bạn những lời khuyên tốt nhất để các bạn thực hiện phim ngắn của mình.
