Thú thực là mỗi lần nghe ai đó nói họ cần phải ngồi lại để tổng kết một năm mỗi dịp cuối năm, là tôi lại thắc mắc người ta có gì để mà tổng kết, ngoại trừ những con số 0 trong tài khoản ngân hàng, và may ra vài mảnh tình tan vỡ…
Người ta cũng hay nói hai năm trở lại đây chẳng khác gì năm nháp với họ, tôi thích cách ví von này. Nháp có nghĩa cũng giống tập vở bạn đi học trước kia, tính toán cũng vào đó, vẽ nhăng vẽ cuội cũng vào đó, viết thư tình không gửi đi chắc cũng ở đó… Nháp có nghĩa mục đích của nó chỉ như một phép thử, be bét cũng được mà gọn gàng sạch đẹp cũng chẳng sao, nhưng một năm nháp? Tôi phục kẻ đầu tiên có liên tưởng thú vị này.
2021 là một năm nếu để tổng kết ra giấy, tôi chắc chỉ cần vài cái gạch đầu dòng là xong câu chuyện. Một năm của 5 tháng bó gối ngồi trong một cái hộp đô thị mà tôi gọi là nhà, một năm của những giao tiếp chủ yếu ở hình hài của những kết nối chập chờn trên mạng internet, những kế hoạch hầu hư bị gián đoạn hay đóng băng. Nhưng tệ nhất, có lẽ là cảm giác không thể dịch chuyển của một con người vốn đã quen với việc cứ hai ba tháng là lại phải nhảy tàu đi đến một vùng đất khác, cứ vài ba năm là lại phải khăn gói dọn đến một thành phố lạ để sống. Tôi quen với việc di chuyển đến độ nhiều khi sau một chuyến đi, tôi chẳng buồn dỡ ba lô, vì đằng nào vài ngày sau cũng sẽ lại khăn gói trèo lên một chuyến bay mới. Nên nếu gọi năm 2021 là một năm nháp, thì đó là phiên bản nháp của tôi, một tờ giấy trống trơn, kế hoạch sinh ra trở thành những dòng dài ngoằng trêu ngươi, những kí ức thu nhặt trong quá khứ đột nhiên trở thành kiểu tài khoản ngân hàng để bòn rút dần và bấu víu tạm mỗi thời điểm biến động. Phải đến năm thứ hai của đại dịch tôi mới hiểu những gì triết gia Pascal từng nói, “sự bi thảm lớn nhất của loài người đến từ việc họ không thể học cách ngồi yên trong căn phòng của mình.”
Pascal đã lý giải khác biệt cơ bản giữa tôi và cô bạn mình. Trong khi tôi loay hoay không thể bước ra khỏi trạng thái tâm lý của kẻ “chẳng thể ngồi yên trong căn phòng của mình,” cô bạn tôi lại chỉ nhẹ nhàng tiếp nhận nó. K. là bạn thân hồi đại học của tôi ở Đức, cô nàng đến năm hai mấy tuổi vẫn chỉ quanh đi quẩn lại ở những thành phố Châu Âu, trong khi bạn bè K thì đã tung hoành ngang dọc khắp Đông Nam Á (ít nhất là vậy!). Kì nghỉ năm mới 2020 tôi đến Leipzip đón giao thừa cùng bạn mình, nghe cô nàng hào hứng nói về kế hoạch du lịch Châu Á trong hai tháng, nàng ngồi chiếu bảng tính excel lên cả màn hình TV một danh sách dằng dặc từ những thành phố cần đến cho tới những thứ cần chuẩn bị cho chuyến đi dài hơi. K. chưa đi du lịch bụi một mình bao giờ, sự háo hức và chuẩn bị thái quá của cô nàng là điều dễ hiểu. Rồi đùng, đại dịch nổ ra, cô nàng đành gác xó kế hoạch khám phá vĩ đại của mình. Mỗi khi gọi điện, câu hay được hỏi nhất giữa hai chúng tôi là “Bao giờ” và “Khi nào”, nhưng cô nàng chẳng ngồi chờ đại dịch qua đi, cũng phớt lờ cái thực tế khả ố là khi có cả đống thời gian thì nàng chần chừ không muốn đi du lịch vì sợ đủ thứ, đến khi có đủ quả quyết lên đường thì lại không thể đi. “Tréo ngoe chưa? Nhưng như thế mới là cuộc đời!” K nói với tôi như vậy. Và vì không thể thực hiện kế hoạch của mình, nàng quyết định đảo chiều những kế hoạch một chút, đi học thạc sĩ trước đi chơi sau.
Năm nháp của tôi hoá ra không phải năm nháp của rất nhiều người, K là một ví dụ.
Và suy cho cùng, nó cũng chỉ là cách tôi nhìn nhận một năm của mình. Có những người coi nó là khoảng thời gian kéo dài thêm để mà sống chậm lại, để lắng nghe bản thân nhiều hơn, và loại bỏ những thứ vô nghĩa “bullshit” trong đời. Thế giới trước đại dịch với họ là công việc, networking, kiếm tiền, yêu đương…. Năm nháp đại diện cho những điều mới mẻ trái ngược so với một vòng liên hồi của những vướng bận, âu lo đặc trưng thời hiện đại. Có những người tận dụng khoảng thời gian ấy để làm những việc bình thường họ chẳng thể làm, vài người tự dưng phát hiện ra họ có thể vẽ, một vài người khác kịp viết một cuốn sách (hay dở không tôi không chắc), Netflix vẫn kịp sản xuất phần 2 loạt phim “Emily in Paris” để thoả mãn cơn khao khát của lượng fan hùng hậu (và vẫn dở như phần 1), tài tử Timothée Chalamet thì đã kịp xuất hiện trong những 4 bộ phim chỉ trong một năm, Telsa đã kịp phóng lần 2 tàu SpaceX lên trạm Vũ trụ quốc tế…
Những ngày cuối cùng của năm 2021, tôi nhận ra một điều cơ bản: rằng trái đất vẫn quay và mọi thứ vẫn đang diễn ra, chỉ có điều, nắm bắt được tốc độ của nó càng nhanh, bạn sẽ càng nhanh thích ứng và tìm ra những kế hoạch B, kế hoạch C. Và nếu nó chẳng có gì giống kế hoạch A thì đã sao? Nếu nó chẳng có gì ngoài là một tờ nháp trắng bóc thì đã sao? Nó là tờ nháp của bạn, bạn có thể viết lên đó bất cứ thứ gì, hoặc xé nó đi. Quyết định là ở bạn.
Bài: Vân Anh
Ảnh: Tổng hợp
