Trăm năm cô đơn – Kiệt tác văn học hiện lên sống động qua lăng kính mới

  • by Gia Hân
  • December 27, 2024

Netflix đã biến “Trăm năm cô đơn” từ kiệt tác văn học không tưởng thành một bữa tiệc thị giác đầy cuốn hút. Bộ phim vừa tôn trọng nguyên tác, vừa mang đến góc nhìn mới mẻ về xã hội và con người Mỹ Latinh.

Ra đời năm 1967, “Trăm năm cô đơn” không chỉ là kiệt tác để đời của Gabriel García Márquez, mà còn được coi là một trong những tác phẩm kinh điển của văn học Mỹ Latinh, sánh ngang với Moby Dick. Nó là một trong những yếu tố giúp ông thắng giải Nobel Văn học năm 1982, cũng như trở thành một trong những tác giả có tầm ảnh hưởng nhất thời đại.

Cuốn sách được đánh giá là “không thể làm phim” vì nội dung đồ sộ, đan xen giữa chủ nghĩa hiện thực huyền ảo và nhiều ẩn dụ lịch sử Colombia. Do dó, khi Netflix công bố dự án chuyển thể đã khiến nhiều người bày tỏ sự nghi hoặc. Song, series “Trăm năm cô đơn” lại được đánh giá cao nhờ sự đầu tư công phu của Netlix và cách xử lý tinh tế của ê-kíp làm phim.

Tinh thần trung thành nguyên tác

Bộ phim mở đầu vào giữa thế kỷ 19, tại đám cưới của José Arcadio Buendía (Marco González) và Úrsula Iguarán (Susana Morales). Vì cả hai là anh em họ nên cuộc hôn nhân bị mẹ Úrsula phản đối kịch liệt, thậm chí còn nguyền rủa rằng con cháu họ sẽ mọc đuôi heo. 

Nhiều sự kiện sau đó diễn ra khiến José Arcadio rơi vào cảnh giết người, nên quyết định rời bỏ quê hương, để lại sau lưng mọi nỗi đau để bắt đầu hành trình tìm kiếm một miền đất hứa.

Sau nhiều năm lang thang, nhóm người của họ dừng chân tại một vùng đất ven sông và tuyên bố nơi đây sẽ trở thành “thiên đường” mới. Thị trấn ấy được đặt tên là Macondo, khởi nguồn cho một câu chuyện trải dài qua nhiều thế hệ của dòng họ Buendía.

Từ thời kỳ huy hoàng đến lúc lụi tàn, mỗi thế hệ của gia tộc này đều phải đối mặt với những bi kịch chồng chất, bị ám ảnh bởi quá khứ và những lỗi lầm lặp lại. Cuối cùng, Macondo chìm vào sự cô lập và tuyệt vọng, như một biểu tượng cho vòng xoáy bất tận của số phận và sự lãng quên.

Đúng như nguyên tác, câu chuyện chủ yếu diễn ra tại một địa điểm duy nhất: Thị trấn hư cấu Macondo. Các nhà làm phim cũng cố gắng tái hiện phong cách của tác giả khi chọn lối kể phi tuyến tính, lồng ghép nhiều nhân vật để đưa người xem đi qua nhiều thế hệ của gia đình Buendía. 

Với thời lượng 8 tập, mùa đầu tiên của “Trăm năm cô đơn” không chỉ là một câu chuyện về sự hình thành và phát triển của Macondo, mà còn là một phép ẩn dụ sâu sắc về các vấn đề xã hội và con người.

Bối cảnh giả tưởng Macondo được xây dựng dựa trên nhiều yếu tố lịch sử và văn hóa của Nam Mỹ, nhưng câu chuyện vượt ra khỏi không gian và thời gian cụ thể để chạm đến những chủ đề mang tính phổ quát, gần gũi với người xem. Mâu thuẫn gia đình và khoảng cách thế hệ – những yếu tố quen thuộc với khán giả hiện đại – không chỉ là những nút thắt trong câu chuyện, mà còn phản ánh cách mà con người luôn phải vật lộn với sự thay đổi và nỗi sợ đánh mất bản sắc.

Sự phát triển của Macondo từ một vùng đất lý tưởng thành một nơi đầy xung đột cũng có thể được xem như một phép phản chiếu của sự biến động tại Mỹ Latinh – từ ước mơ xây dựng một xã hội lý tưởng đến thực tế đầy bất công, bóc lột và bạo lực.  

Dưới bàn tay của hai đạo diễn Alex García López và Laura Mora, các yếu tố trên không chỉ được tái hiện qua cốt truyện mà còn được khắc họa rõ nét qua cách kể chuyện giàu hình ảnh và cảm xúc. 

Bữa tiệc thị giác

Dù chỉ là series, tác phẩm vẫn mang đến cảm giác choáng ngợp nhờ sự đầu tư kỹ lưỡng vào bối cảnh, phục trang và hiệu ứng hình ảnh. Những chi tiết nhỏ nhất trong thị trấn Macondo – từ các ngôi nhà, khu chợ cho đến những khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ – đều được chăm chút tỉ mỉ, tái hiện một thế giới vừa chân thực vừa đậm chất huyền ảo.

Thách thức lớn nhất của các nhà làm phim là phải tái hiện sống động những hình ảnh kỳ ảo và sâu sắc mà ngôn từ của Márquez đã khắc họa trong tâm trí độc giả. Không chỉ vậy, việc duy trì cân bằng giữa yếu tố hiện thực huyền ảo và cảm xúc chân thật cũng là một bài toán khó.  

Cả dự án được quay hoàn toàn tại Colombia, không chỉ giúp tái hiện chân thực vẻ đẹp của thị trấn hư cấu Macondo mà còn mang đến một thế giới huyền ảo đậm chất thơ. 

Các yếu tố hiện thực huyền ảo vốn là đặc trưng của tác phẩm được truyền tải một cách sống động. Các hiệu ứng đặc biệt, như mưa hoa vàng hay dòng máu lặng lẽ chảy qua thị trấn, không chỉ gây ấn tượng về mặt hình ảnh mà còn khơi gợi cảm xúc sâu sắc, làm nổi bật những khoảnh khắc mang tính biểu tượng của nguyên tác. 

Âm nhạc và cách dàn dựng cũng góp phần không nhỏ vào việc tạo nên bầu không khí đậm chất thơ và ma mị, khiến khán giả như được chìm đắm trong từng khung hình, từng giai điệu của câu chuyện.

Tuy nhiên, bên cạnh những lời khen ngợi về mặt hình ảnh và nghệ thuật kể chuyện, phim cũng gây tranh cãi khi đối mặt với những vấn đề nhạy cảm về giới tính và các mối quan hệ lệch chuẩn trong nguyên tác. 

Series của Netflix không thay đổi các chi tiết trong truyện. Mối quan hệ giữa Đại tá Aureliano Buendía (Claudio Cataño) và người vợ Remedios Moscote (Cristal Aparicio) là một ví dụ điển hình. Cụ thể, Aureliano lấy một cô bé chưa đến tuổi dậy thì làm vợ và Remedios hiện lên ngây thơ và trong sáng đến tội.

Phần đầu tiên của “Trăm năm cô đơn” với thời lượng mỗi tập khoảng một giờ, chỉ có thể bao quát khoảng 1/3 cuốn sách. Dẫu vậy, đôi lúc nhịp độ phim bị chậm lại ở giữa các tập, một số nhân vật như cặp vợ chồng Úrsula Iguarán và José Arcadio Buendía lại chưa được khai thác sâu như kỳ vọng.

Song, “Trăm năm cô đơn” vẫn ghi điểm nhờ sự đầu tư mạnh của Netflix và tinh thần tôn trọng nguyên tác của ê-kíp. Các nhà làm phim Laura Mora và Alex García López đã thể hiện sự kính trọng rõ rệt đối với tác phẩm gốc. 

Sự kết hợp giữa tài năng của các đạo diễn và chất liệu văn học đặc biệt của Márquez đã tạo nên một tác phẩm không chỉ mang tính giải trí mà còn sâu sắc, đầy ý nghĩa suy ngẫm.

Ảnh: Tổng hợp
Bài Văn Nghệ – Phúc Logic

library