Hoạ tiết tartan xuất phát từ một tấm chăn kẻ sọc từ Cao nguyên Scotland. Sau đó, được giới mộ điệu len lỏi đưa vào dòng chảy thời trang.
Trong nhiều thế kỷ, và trong suốt nhiều cuộc đấu tranh giành độc lập, Scotland đã chứng kiến sự phân biệt đối xử với những chiếc tartan của mình. Tartan đã từng bị đặt ngoài vòng pháp luật trong nỗ lực dập tắt niềm tự hào của người Scotland và mọi cơ hội nổi dậy chống lại người Anh.
Hoàng Tử Charles – 1978
Tuy nhiên, khi Vua George IV đến thăm Edinburgh vào năm 1822, ông đã thành lập một “lễ hội kẻ sọc”, nơi ông yêu cầu những người tham dự mặc trang phục kẻ sọc của gia tộc họ. Tartan dần trở thành hoạ tiết dễ nhận biết nhất cho đến nay. Sự liên kết của Tartan với xã hội thượng lưu đã trở thành một nền tảng văn hoá trong vài thập kỷ trở lại đây. Chúng có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi, từ đồng phục học sinh, trang phục hoàng gia cho đến thời trang của các nhân vật trong phim.
Tartan len lỏi vào thời trang
Chứng kiến cách xã hội thượng lưu chấp nhận hoạ tiết kẻ sọc, không quá bất ngờ khi tartan dần hội nhập vào các nền “phản văn hoá”, đặc biệt là ở phong cách preppy và thời trang lấy cảm hứng từ nhạc punk những năm 1970.
Cuộc cách mạng nhạc punk do người Anh dẫn đầu đã biến những hoạ tiết kẻ sọc của người Scotland thành phong cách preppy. Tiên phong cho cách mạng này phải nhắc đến cái tên Vivienne Westwood. Nhà thiết kế Vivienne Westwood đã sử dụng hoạ tiết sọc caro Royal Stewart trong các thiết kế của mình. Những ban nhạc punk tiếng tăm nhất thời kỳ đầu như The Clash hay Sex Pistols là người hâm mộ nhiệt tình của những bộ trang phục kẻ sọc rách rưới của nhà mốt Anh.
Những năm sau đó, tartan tiếp tục xuất hiện trong phong cách thời trang ảnh hưởng bởi thể loại âm nhạc grunge, hip-hop hay rap.
Tartan trong thời trang cao cấp
Tại Met Gala năm 2013, với chủ đề PINK: Chaos to Couture, Madonna đã xuất hiện trên thảm đỏ trong trang phục kẻ sọc đầy quyền lực đến từ nhà Givenchy. Sarah Jessica Parker cũng từng tôn vinh chiếc áo kẻ sọc đỏ truyền thống của nhà thiết kế Alexander McQueen tại Met Gala 2006. Ngay cả trong năm 2022, kẻ sọc vẫn đang gây chú ý trong thời trang cao cấp. Bộ sưu tập mùa thu của Thom Browne đã lấy hoạ tiết tartan làm tâm điểm, được lăng-xê bởi các khách hàng nổi tiếng như Angus Cloud (Euphoria).
