Để trả lời câu hỏi đặt ra từ công chúng, chúng ta sẽ chia làm hai luồng quan điểm: Một bộ phận giới mộ điệu ca ngợi sự liên kết của các Giám đốc sáng tạo giữa thương hiệu cũ và mới vì đó là dấu ấn, tiếng nói cá nhân, nửa còn lại chỉ trích vì họ đang “copy-paste” phong cách cũ vào nền tảng mới giống với luồng tranh cãi trong các show diễn của Valentino kể từ khi Alessandro Michele lên ngôi.
Nhưng, điều đáng nói không nằm ở việc họ có mang DNA cũ theo hay không, mà vì sao họ làm thế, họ làm theo cách nào và điều đó sẽ ảnh hưởng ra sao đến chính thương hiệu lẫn người dẫn dắt nó.
Show diễn CHANEL Xuân Hè 2026
Một Giám đốc sáng tạo đến một thương hiệu mới luôn đem theo tư duy, kỹ năng và góc nhìn mà họ đã mài giũa qua năm tháng. Alessandro Michele tại Gucci là ví dụ kinh điển: khi ông ra mắt show diễn đầu tiên vào năm 2014, ông không cố tiếp nối bản sắc trước đó hãng đã gầy dựng mà mang vào đó một tầm nhìn riêng — Một phong cách đậm tinh thần Maximalism, giàu chi tiết, một cách chơi màu và họa tiết tuyệt vời với thời trang như “Bản đồ tâm lý” của khách hàng và kết quả là Gucci được tái định vị, trở nên có tiếng nói, tăng trưởng doanh thu một cách mạnh mẽ.
Điều này cho thấy nếu “DNA cá nhân” được chuyển hóa thành một chiến lược sáng tạo rõ ràng chứ không đơn thuần là thể hiện bản sắc của riêng nhà thiết kế đó thì có thể giúp tái sinh một thương hiệu.
Giám đốc sáng tạo Alessandro Michelle của thương hiệu Valentino
Mỗi nhà mốt đều có kho lưu trữ (archive) với các thiết kế mang tính biểu tượng, phom dáng, kỹ thuật thủ công, bộ quy tắc thẩm mỹ. Khi người mới gia nhập thương hiệu họ cần quyết định: Ôm trọn di sản và biến nó thành nền tảng, hay đối thoại với di sản bằng cách phá giải, biến tấu? Jonathan Anderson tại Dior là ví dụ điển hình. Các bài viết nhận xét rằng anh biết cách dệt vào bộ sưu tập những mật mã nhà Dior, không phải là sự nguyên bản nhưng để lại đủ “dấu vết” để giới mộ điệu nhận ra tinh thần thương hiệu, đồng thời anh đưa vào những kết cấu mới của trang phục đương đại, tỉ lệ lệch chuẩn và sự trải nghiệm của bản thân, khiến bộ sưu tập trở thành “một chương mở” chứ không phải bản sao của bất cứ người nào. Việc này thường được đón nhận như một cách mà họ tôn trọng lịch sử nhưng không bị mắc kẹt trong chữ “di sản”.
Bottega Veneta Xuân Hè 2026
Khi một nhà giám đốc sáng tạo mang phong cách cũ vào thương hiệu mới như việc áp đặt thói quen thiết kế của bản thân mà không đọc được bối cảnh văn hóa, lịch sử thương hiệu và nhu cầu khách hàng sẽ dễ dẫn đến lời phán xét rằng “Thiếu sự tưởng tượng” hoặc “Không có một điều gì khác ngoài lặp lại chính mình”. Nhưng, nhiều trường hợp thành công lại là khi Giám đốc sáng tạo biết dùng tư duy thẩm mỹ của mình để điều chỉnh bản sắc của thương hiệu mới theo một góc nhìn khác biệt: Họ mang theo phương pháp, chứ không phải là sự rập khuôn chính mình.
Giám đốc sáng tạo Matthiew Blazy trong show CHANEL
Matthieu Blazy thời ở Bottega Veneta minh họa điều này: Anh kế thừa ngôn ngữ tối giản, thủ công chất liệu da của nhà mốt trước đó nhưng đặt thêm tư duy về tính tiện dụng và đường cắt may đặc trưng của anh, tạo ra cảm giác “liên tục nhưng được tái phát minh”. Như vậy, “DNA cũ” có giá trị nhất khi nó trở thành công cụ để đọc và chuyển hóa di sản chứ không phải sự rập khuôn một cách cứng nhắc.
Còn khi đến với CHANEL nhiều người đặt câu hỏi: Liệu anh đang lặp lại chính mình từ thời Bottega Veneta, những chất liệu trompe l’oeil, kỹ thuật thủ công, phom dáng vừa phóng khoáng vừa mềm mại ấy có phải là “tàn dư” của một thời vàng son ông từng tạo ra ở thương hiệu nước Ý? Nhưng, câu hỏi này đã quá cũ, bởi điều Blazy mang theo không phải Bottega mà là chính mình. Bottega Veneta từng là nơi ông phát ngôn lần đầu bằng ngôn ngữ sáng tạo cá nhân, nhưng CHANEL mới là không gian nơi ông cho phép ngôn ngữ ấy đối thoại với một biểu tượng huyền thoại sâu sắc.
Nếu Bottega là “sân khấu” phô diễn kỹ thuật, thì CHANEL là nơi anh thử thách bản thân trong sự tiết chế, trong giới hạn, trong việc phải hòa mình vào một di sản khổng lồ mà vẫn không đánh mất tiếng nói. Ở đó, Blazy không cố vượt qua cái bóng của ai, không Karl, không Virginie Viard, anh chỉ lặng lẽ dùng tiếng nói riêng để tiếp tục một cuộc đối thoại. Một cuộc đối thoại giữa điều đã từng và một tương lai mới. Một cuộc đối thoại giữa bàn tay người nghệ nhân và khát vọng thời đại. Một cuộc đối thoại mà ở đó, CHANEL không được “làm mới”, mà được hiểu lại sâu sắc hơn.
Show diễn Bottega Veneta Xuân Hè 2026
Một bộ sưu tập đầu tay không chỉ được nhìn bằng đôi mắt, mà còn được “đọc” qua câu chuyện mà thương hiệu và giới truyền thông muốn kể. Trong kỷ nguyên, nơi hình ảnh lan truyền nhanh hơn, cách người ta nhìn nhận một màn ra mắt như “anh ấy mang theo phong cách từ thương hiệu cũ” hay “nhà thiết kế này đang viết tiếp chương mới của mình” có thể quyết định phản ứng của công chúng khi chứng kiến một Giám đốc sáng tạo mới.
Jonathan Anderson gần đây được nhắc đến như ví dụ hiếm hoi biết kiến tạo câu chuyện song hành cùng thiết kế, bởi thay vì đặt trọng tâm vào những di sản của thương hiệu, anh mở rộng ngôn ngữ của Dior qua không gian trình diễn, phim ngắn và dàn nhân vật được xây dựng như những biểu tượng văn hóa đương đại. Cách kể chuyện ấy biến “dấu vết cũ” thành một phần của hành trình tiếp nối, chứ không phải sự lặp lại. Bởi cuối cùng, điều giữ cho một thương hiệu tồn tại không chỉ là bộ mã nhận dạng mà là khả năng khiến chúng tiếp tục tạo nên những dấu ấn lịch sử.
Một Giám đốc sáng tạo nếu chỉ “nhân bản” chính mình ở mỗi nhà mốt, thì họ sẽ đánh mất linh hồn thương hiệu nhưng nếu biết chuyển hóa ngôn ngữ cá nhân để đối thoại với di sản, thì bản thân không chỉ duy trì “nhịp sống” của thương hiệu mà còn mở ra con đường cho tương lai. Khi câu chuyện được kể đúng, “bản sắc cá nhân” không còn đối nghịch với “di sản thương hiệu” nó trở thành cầu nối giữa quá khứ và điều sắp đến.
