Siêu phẩm sử thi “Shogun” chuyển thể từ quyển tiểu thuyết cùng tên ra mắt năm 1975 của tác giả James Clavell, kể về thời kỳ đất nước Mặt Trời thiếu vắng người trị vì giang sơn, năm vị lãnh chúa quyền lực nhất nung nấu ý định trở thành Shogun (Tướng quân) để giữ quyền lực tối cao ở Nhật Bản kéo theo thủy thủ xấu số Blackthorn phải thích nghi với vòng xoáy quyền lực xa lạ.
“Shōgun” cung cấp một số nền tảng cơ bản về thời đại cho khán giả để bắt đầu. Một vài dòng văn bản thiết lập bối cảnh trong phân cảnh mở đầu, đại khái là: Vào năm 1600, Nhật Bản là viên ngọc quý của đế chế thương mại toàn cầu thuộc chế độ quân chủ Bồ Đào Nha, và một hạm đội Tin lành nói tiếng Anh đang tìm cách cướp bóc trên hòn đảo này. Thông thường, một số hãng phim sẽ sử dụng tiền đề này để giới thiệu hàng trăm nhân vật khác nhau, mỗi nhân vật đều có nội tâm và động lực phức tạp riêng, để làm nổi bật phạm vi sử thi của xã hội phong kiến Nhật Bản. Mặc dù một bộ phim tuyệt vời có thể được tạo ra theo công thức đó, nhưng may mắn thay, “Shōgun” giúp ta tập trung đúng những điều cần thiết nhất – hai người đàn ông trong thế giới khổng lồ này.
Các nhân vật phụ được khắc họa với ít không gian hơn cho sự diễn giải mang tính học thuật. Chúng ta có Aragorn John Blackthorne (Cosmo Jarvis), hiện thân của sự va chạm giữa hai nền văn hóa Đông – Tây, xuất hiện như một kẻ “man rợ”, coi thường nền văn hóa Nhật Bản và Chúa Yoshii Toranaga (Hiroyuki Sanada) – một vị tướng dày dạn kinh nghiệm, bất đồng quan điểm với các đối thủ chính trị của mình, được thiết lập để trở thành shōgu (tướng quân). Sau này, Blackthorne trở thành một “quân bài” quan trọng trong trò chơi chiến lược tinh vi của Toranaga chống lại các nhiếp chính khác, châm ngòi cho sự khởi đầu của một cuộc nội chiến.
Bên cạnh đó, kịch bản còn gây ấn tượng khi lồng ghép nhiều triết lý của người Nhật, giúp khán giả tiếp cận văn hóa phương Đông. Tác phẩm tái hiện các nghi lễ truyền thống như trà đạo, cách chào hỏi, và nghi thức tuẫn tiết. Theo Variety, hơn 300 chuyên gia tham gia vào quá trình sản xuất để đảm bảo mọi chi tiết phản ánh xã hội phong kiến Nhật.
Trong phim, nghệ thuật dịch thuật không chỉ là phương tiện giao tiếp mà còn là một công cụ ngoại giao và thao túng. Khác với phiên bản 1980 không có phụ đề cho các đoạn hội thoại tiếng Nhật, phiên bản này cho phép khán giả hiểu rõ hơn sự phức tạp của dịch thuật trong bối cảnh chính trị, nhấn mạnh vai trò của ngôn ngữ trong việc bóp méo và lợi dụng nhằm đạt được quyền lực.
“Shōgun” chứng tỏ sự thành công, khép lại một mùa giải thưởng bao gồm các chiến thắng cho “Phim truyền hình chính kịch xuất sắc” tại Giải thưởng Primetime Emmy năm 2024, và hiện là “Quả cầu vàng” cho “Phim truyền hình chính kịch hay nhất”. Loạt phim lịch sử của FX/Hulu dựa trên tiểu thuyết của James Clavell đã giành giải thưởng cao nhất, đánh bại “The Diplomat” và “Squid Game” (Netflix), cũng như “Mr. and Mrs. Smith” (Amazon), “The Day of the Jackal” (Peacock) và “Slow Horses” (Apple TV+).
“Shōgun” giành chiến thắng cho mùa đầu tiên, với phần 2 và 3 hiện đang trong giai đoạn phát triển. Ban đầu, phim được hình thành như một loạt phim ngắn, giống như bản chuyển thể năm 1980 có sự tham gia của Richard Chamberlain và Toshiro Mifune, nhưng do dự án được giới phê bình đón nhận nồng nhiệt với lượng người xem trên toàn cầu, FX/Hulu đã quyết định mở rộng cốt truyện thành ít nhất hai mùa nữa.
Cũng giống như tại lễ trao giải Emmys, Justin Marks, đồng sáng tạo, nhà sản xuất “Shōgun” cùng với vợ mình, Rachel Kondo, đã nhận giải thưởng và phát biểu. “Thành công của phim là ngoài sự mong đợi. Thật lòng mà nói, nó được tạo ra dựa trên hàng nghìn sự cộng tác, những cái gật đầu đầy tâm huyết và không hề sợ hãi hay nao núng, mà chúng tôi nhận được trong nhiều năm qua từ dàn diễn viên và đoàn làm phim Đông-Tây của mình”, Marks gửi lời tri ân đến đội ngũ “Shogun”.
FX đã giới thiệu lại định dạng cho thời đại đương đại với các loạt phim “American Horror Story” và “American Crime Story”, nhưng “Shōgun” là một cú hích lớn, đồng thời là cơ hội để ngành công nghiệp này thử sức với thể loại sử thi sau “Game of Thrones” (HBO) và phim nói tiếng nước ngoài sau “Squid Game” (Hàn Quốc, Netflix). Bên cạnh đó, đây là lần thứ tư FX đứng đầu hạng mục này tại Quả cầu vàng; những người chiến thắng cùng hạng mục này trước đây bao gồm “The Shield”, “Nip/Tuck” và “The Americans”. Vào tháng 9, “Shōgun” của Disney/FX đã giành chiến thắng lịch sử với tổng cộng 18 giải Emmy đáng kinh ngạc trong một mùa, một kỷ lục mới mà có thể không bao giờ đạt được nữa.
