Ở đây, cả cái gọi là “tự nhiên” cũng dần được bóc tách như một “sàn diễn” được dàn dựng công phu, nơi mọi chuyển động của thực tại đều là một phần của vở diễn. Thông qua thực hành đa phương tiện, các nghệ sĩ đặt vấn đề về “hiện thực” như một cấu trúc luôn trong trạng thái “đang hình thành”. Người xem được mời gọi di chuyển trong một mê lộ và tự vấn về các văn hoá được truyền thừa, về các câu chuyện được truyền tai, và cả về “thực tại” chúng ta đang sống.
Với loạt tác phẩm sơn mài đậm dấu ấn của sơn ta truyền thống, Tôn Thất Minh Nhật không dừng lại ở việc khám phá chất liệu mà còn là thực hành ý niệm. Quá trình thực hành nhiều lớp, phủ sơn, mài, và đánh bóng, tạo nên bề mặt gợi nhắc đến những chu trình bào mòn và tái sinh trong tự nhiên. Lấy cảm hứng từ các họa tiết cung đình Huế cùng với các rổ đan lát, Nhật kết nối mạch ngầm văn hoá đến với nhịp sống thường nhật. Bề mặt tác phẩm dường như biến thành những “kho lưu trữ” hay những tấm gương phản chiếu nhịp điệu của nắng và mưa, của ngày và đêm.
Nối tiếp hàm ý “kho lưu trữ”, loạt tranh lụa Vùng đất hoang vắng của Lê Thuý đề cập đến mối quan hệ giữa con người, đất đai và ký ức trong bối cảnh hậu chiến Việt Nam. Trên nền lụa mỏng, những chi tiết như bề mặt đất nứt nẻ, thảm thực vật khô héo ghi lại vết tích của sự chiếm hữu, bỏ hoang và suy thoái môi trường. Bằng cách xem cảnh quan như một lớp trầm tích, Thúy biến chủ thể những mảnh đất vừa thành một dạng ‘vật chứng’ của lịch sử, vừa là chủ thể phản chiếu những ham muốn, những góc tổn thương cũng như hành trình tái sinh của cộng đồng trên mảnh đất ấy.
Trong khi đó, Duy Mạnh sử dụng gốm như một phương tiện tái diễn ký ức trong thực hành loạt tác phẩm Đất Mẹ – Nhưng vết thương hở. Quá trình thực hành cắt xẻ, khắc chạm và nung đốt, nhằm tạo ra các vết rạn, vết rạch trên bề mặt men vốn được gắn với giá trị thẩm mỹ và sự hoàn thiện. Những dấu vết tựa như một dạng “nghi lễ hoá” của vết thương, tựa như một thứ hoa văn của bạo lực và tàn tích. Các tác phẩm gốm của Mạnh không chỉ là vật chứa truyền thống và di sản, chúng còn mang vai trò ẩn dụ cho cơ thể cũng như quốc gia – những cấu trúc vật chất chứa đựng chấn thương lịch sử, nơi đứt gãy và tiếp nối cùng tồn tại trong một hình thái.
Nguyễn Việt Anh phát triển thực hành của mình như một nghiên cứu về cơ chế kiến tạo không gian, đặc biệt là mối quan hệ giữa hình khối, cấu trúc hình học và khoảng trống trong việc định hình trải nghiệm cảm giác và tâm lý. Thông qua việc trừu tượng hoá các mảnh kiến trúc thành hình khối mô-đun, anh xây dựng những “không gian lai ghép” dao động giữa trật tự tỷ lệ và trực giác sắp đặt. Các tác phẩm gợi mở cách những chuẩn mực kiến trúc hiện đại – từ khung nhà ở đến cấu trúc đô thị – ảnh hưởng tới nhịp độ cuộc sống và thói quen di chuyển. Các tác phẩm vì vậy vận hành như những mô hình giả lập, nơi không gian vừa là cấu trúc kỷ luật, vừa là trường khả thể cho tưởng tượng và tái thiết.
Trở lại quê nhà Lagi, Hoàng Thiên Phúc tiếp tục chuỗi Dòng chảy thông qua đối thoại đa chất liệu, các thực hành của anh tập trung vào khai thác Ngưỡng mờ, nơi hình thái của “thực tại” liên tục bị tái lập và chuyển mình một cách siêu thực. Thông qua các mô-típ của thiên nhiên: đất đá, dòng chảy và thực vật bản địa được chuyển thể từ bề mặt tranh sang cấu trúc lập thể. Phúc khám phá chiều không gian đa chiều, nhằm đưa các hình ảnh vượt khỏi khung tranh. Các chất liệu như men gốm, sợi dệt, màu khoáng được vận dụng để phản ánh những biến đổi của hệ sinh thái địa phương trong bối cảnh đô thị hóa và chủ nghĩa tiêu dùng. Tiếp cận này cho thấy cảnh quan không chỉ là nền cảnh trung tính, mà là một thực thể luôn bị tái cấu hình bởi các yếu tố kinh tế, xã hội và toàn cầu hoá.
“Kỳ cảnh phiêu du” không hướng đến việc đưa ra một diễn ngôn thống nhất về thế giới, mà kiến tạo một “bản đồ” của các khả thể: vừa giàu tính tưởng tượng, vừa phản ánh trải nghiệm thực tế con chúng ta. Triển lãm không nhằm tái định nghĩa về hiện thực, nhưng khuyến khích người xem đắm mình trong những vùng biên giữa cái “đang là” và “cái có thể là”.
VỀ NGHỀ SĨ:
Tôn Thất Minh Nhật (1982) tốt nghiệp từ Trường Đại học Mỹ thuật Huế vào năm 2007. Tên tuổi của Minh Nhật trong 15 năm qua gắn liền với chất liệu sơn ta, từ giai đoạn nghiên cứu và trau dồi kỹ thuật truyền thống, đến các thể nghiệm kết hợp đa chất liệu, biến thực hành sơn mài thành một nghi lễ của cá nhân anh. Qua đó, anh phóng chiếu ký ức và ghi tạc di sản, đặc biệt là các nét kiến trúc cổ ở Huế, nơi anh sinh sống. Sau 15 năm vừa thực hành vừa nghiên cứu, Minh Nhật vẫn bị mê hoặc bởi tính linh hoạt và sự mềm dẻo mà sơn ta mang lại. Anh tiếp tục cuộc phiêu lưu của mình nhằm khám phá các khả năng khác của chất liệu này.
Một số triển lãm gần đây của Tôn Thất Minh Nhật bao gồm: Ký thác hư không, Wiking Salon, HCMC, Việt Nam (2024); Time, Illuminated, Galerie BAQ, Paris, Pháp (2024); Hanoi Grapevine Selection, Hà Nội & HCMC, Việt Nam (2023); Đông Chí, MoT+++, HCMC, Việt Nam (2023); và “Dreaming of a Foreign Land”, Mơ Art Space, Hà Nội, Việt Nam (2022).
Nguyễn Duy Mạnh (1984) tốt nghiệp Trường Cao đẳng Sư phạm năm 2007 với chuyên ngành Sư phạm Mỹ thuật. Anh là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam và hiện đang sống, làm việc tại Hà Nội. Từ năm 2006, Duy Mạnh liên tục thực hành với nhiều chất liệu và hình thức khác nhau như hội họa, sợi, tạo hình với vật thể và gốm. Xuyên suốt quá trình sáng tác, anh quan tâm đến việc phơi bày sự tổn thương và những đứt gãy của các giá trị văn hóa; đồng thời diễn tả những sang chấn làm xáo trộn đời sống tinh thần của con người trước hiện thực liên tục biến đổi. Trong thực hành gốm, anh sáng tạo dựa trên hình dáng và họa tiết gợi nhớ tới các giai đoạn lịch sử của vùng văn hóa nơi mình sinh sống, rồi tiếp tục giải cấu trúc chúng bằng các hành động cắt, cưa và phân mảnh.
Một số triển lãm tiêu biểu gần đây của anh gồm có: Dirty & Disorderly: Contemporary Artists on Disgust, MASSMoCA, Massachusetts, Mỹ (2025); Untamed Souls, Galerie BAO, Paris, Pháp (2024); Becoming Alice: Through The Metal Tunnel, The Outpost, Hà Nội, Việt Nam (2024); The Inner Space, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Hà Nội, Việt Nam (2016).
Lê Thúy (1988) tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2013. Thúy là một nghệ sĩ đa ngành, thực hành của cô dựa trên nghiên cứu về ký ức, di sản văn hóa và mối quan hệ mong manh giữa con người với môi trường tự nhiên. Các tác phẩm phản ánh sự biến mất của cảnh quan, giá trị và ký ức sống trong bối cảnh biến động kinh tế và suy thoái môi trường. Thông qua hội họa, điêu khắc và sắp đặt, cô tạo nên những không gian tĩnh lặng, chiêm nghiệm, nơi những cuộc đấu tranh âm thầm của những thân phận bị lãng quên, đồng thời hé mở những dạng thức bền bỉ của sức sống con người qua mất mát. Làm việc chủ yếu với lụa, sơn mài, và các chất liệu tìm thấy, Thúy học hỏi từ truyền thống thủ công Việt Nam đồng thời mở rộng khả năng biểu đạt của chúng trong ngữ cảnh đương đại.
Cô đã tham gia nhiều triển lãm trong nước và quốc tế. Những triển lãm đáng chú ý gồm: Loewe Foundation Craft Prize tại Bảo tàng Quốc gia Thyssen-Bornemisza, Madrid, Tây Ban Nha (2025); The 11th Asia Pacific Triennial of Contemporary Art (APT11) tại QAGOMA, Úc (2024); Hoang tàn, A2Z Art Gallery, Paris, Pháp (2024) và The Sovereign Asian Art Prize, Hong Kong (2022).
Nguyễn Việt Anh (1989) là một nghệ sĩ sinh sống và làm việc tại Hà Nội. Anh tốt nghiệp chuyên ngành Hội họa trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam vào năm 2014. Mối quan tâm của anh xoay quanh những nơi chốn hay mảng kiến trúc thân thuộc được soi xét qua các yếu tố thời gian cùng sự phản chiếu ánh sáng. Những công trình kiến trúc hay sự vật được nắng rọi lúc 3 giờ chiều, theo chia sẻ của anh, là những khoảnh khắc gây nhiều rung động nhất.
Một số triển lãm tiêu biểu gần đây của anh gồm có: Du Quang, Wiking Salon, HCMC, Việt Nam (2025); Sắc sắc, không không, SYBSY Penthouse, HCMC, Việt Nam (2025); Những địa hạt phù du, Wiking Salon, HCMC, Việt Nam (2024); triển lãm cá nhân Kỳ Quan Biến Dạng, VCCA, Hà Nội, Việt Nam.
Hoàng Thiện Phúc (1994) sinh ra và lớn lên tại La Gi – một làng chài ven biển thuộc tỉnh Bình Thuận. Sau khi tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh năm 2020, Phúc đã lựa chọn ở lại thành phố và tham gia vào bối cảnh nghệ thuật sôi động của đô thị. Qua một thời gian trải nghiệm, Phúc quyết định trở về La Gi để khởi đầu một hành trình nghệ thuật mới, gắn liền với nguồn cội của mình.
Phúc được biết đến qua các thực hành táo bạo và mang tinh thần thể nghiệm, từng tham gia nhiều triển lãm tiêu biểu như: Cây Quân Tử, Mơ Art Space, Hà Nội (2024); Diverse Visions, Richard Koh Gallery, Singapore (2023); Hangover, Richard Koh Gallery, Singapore (2022); và Phúc: Cắt, Vẽ, Dán, Xếp, Mơ Art Space, Hà Nội, Việt Nam (2021).
