Khi còn học đại học, Edward Tirtanata đã sớm bộc lộ niềm đam mê với cà phê—đến mức mỗi ngày anh đều gọi một cốc lớn từ Dunkin’ Donuts hoặc 7-Eleven.
Giờ đây, ở tuổi 35, với vai trò CEO và đồng sáng lập Kopi Kenangan – startup cà phê kỳ lân được rót vốn từ các quỹ đầu tư, anh vẫn duy trì thói quen này. Tuy nhiên, thay vì chỉ một cốc, anh uống 3 ly hoặc hơn mỗi ngày, với lý do hài hước là để “kiểm định chất lượng sản phẩm”.
Bắt đầu từ một quầy cà phê nhỏ tại Indonesia vào năm 2017, Kopi Kenangan nay đã vươn tầm quốc tế, trở thành một thương hiệu trị giá hơn 1 tỷ USD với hơn 800 cửa hàng trên khắp Đông Nam Á, ước tính doanh thu mỗi năm là 100 triệu USD.
Chỉ trong vòng 4 năm, Kopi Kenangan đã từ một quán cà phê địa phương trở thành một startup tỷ đô được các quỹ đầu tư săn đón.
Edward Tirtanata sinh ra và lớn lên tại Jakarta, Indonesia. Năm 2007, anh chuyển đến Mỹ để theo học tài chính và kế toán tại Đại học Northeastern, Boston. Dù không hứng thú với việc học trên giảng đường, nhưng ngay từ những ngày đầu, anh đã mang trong mình tư duy của một doanh nhân thực thụ.
“Khi còn nhỏ, tôi khá nghịch ngợm, thực sự không học hành nhiều. Nhưng hễ có cơ hội kiếm tiền hay làm kinh doanh, tôi đều vô cùng hào hứng. Không phải vì tiền, mà vì niềm vui khi được làm điều đó. Đến tận bây giờ, cảm giác ấy vẫn khiến tôi phấn khích” Tirtanata chia sẻ.
Ngay từ khi còn đi học, Edward đã vô tình khám phá ra một nguyên tắc kinh doanh quan trọng: “Mua rẻ, bán đắt”. Anh bắt đầu bằng việc bán thẻ bài Pokémon và bot game cho bạn bè trong trường để kiếm lời – giao dịch dường như là bản năng của anh. Lớn lên trong một gia đình có bố mẹ đều là doanh nhân, Edward sớm thấm nhuần tinh thần khởi nghiệp và luôn tìm thấy niềm vui trong việc tạo dựng sự nghiệp cho riêng mình.
Năm nhất đại học, Edward Tirtanata nhận được một cuộc gọi định mệnh từ mẹ. Bà tiết lộ rằng công việc kinh doanh của cha anh đang gặp khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. Ngay sau cuộc gọi đó, anh quyết định đẩy nhanh chương trình học năm năm xuống còn ba năm để hoàn thành sớm.
Trở về Indonesia, Edward nhanh chóng trở thành đối tác kinh doanh của cha mình. “Lúc đó, mỗi ngày trôi qua đều căng thẳng và đầy bất định nhưng tôi nghĩ chính khoảng thời gian ấy đã giúp tôi trở thành một doanh nhân tốt hơn” anh chia sẻ.
Dù phải đối mặt với khó khăn tài chính cùng gia đình, anh vẫn kiên trì theo đuổi con đường khởi nghiệp của riêng mình.
Trước khi thành lập Kopi Kenangan, Edward Tirtanata đã mở chuỗi cửa hàng trà Lewis & Carroll vào năm 2015, với nhiều chi nhánh trên khắp Indonesia. Tuy nhiên, đến khi mở cửa hàng thứ năm, anh nhận ra rằng mô hình này không mang lại lợi nhuận như kỳ vọng.
Một ngày nọ, trong lúc trò chuyện cùng James Prananto, người bạn thân lâu năm tại cửa hàng trà, cả hai đã tìm ra vấn đề cốt lõi: những chuỗi cà phê và trà lớn tại Indonesia quá đắt đỏ so với thu nhập trung bình của người dân.
Theo Starbucks Tall Latte Index, một ly latte cỡ nhỏ tại Starbucks có giá khoảng 2% thu nhập trung bình/ngày của người Mỹ, nhưng con số này tại Indonesia lại lên đến hơn 30% thu nhập trung bình/ngày.
Từ đó, ý tưởng về Kopi Kenangan chính thức ra đời. Năm 2017, Tirtanata và Prananto cùng đầu tư 15.000 USD để mở cửa hàng grab-and-go (mua mang đi) đầu tiên tại Jakarta, Indonesia.
Mô hình này giúp họ loại bỏ chi phí thuê mặt bằng lớn và thiết kế không gian quán ngồi lại, thay vào đó, họ tập trung đầu tư vào chất lượng nguyên liệu.
“Thay vì đầu tư vào ghế sofa êm ái hay hệ thống Wi-Fi tốc độ cao, chúng tôi quyết định tập trung vào một ly cà phê thật ngon, thật chất lượng” anh chia sẻ. Chính quyết định này đã giúp Kopi Kenangan mở rộng hơn 200 cửa hàng tại 10 thành phố chỉ trong hai năm đầu tiên.
Không có gì ngạc nhiên khi ngành cà phê là một thị trường bão hòa, đặc biệt ở các đô thị lớn. Vậy điều gì giúp Kopi Kenangan khác biệt so với các đối thủ? Theo nhà sáng lập, Kopi Kenangan có 3 yếu tố cốt lõi:
– Mô hình grab-and-go (mua mang đi) giúp tối ưu chi phí vận hành.
– Ứng dụng công nghệ để cải thiện trải nghiệm khách hàng.
– Chiến lược bản địa hóa (hyperlocal) để phù hợp với từng thị trường.
“So với Starbucks và các chuỗi cà phê toàn cầu, họ tập trung vào sự đồng nhất trong hương vị. Nhưng tôi nhận ra rằng mỗi nơi có gu thưởng thức riêng. Đây chính là chiến lược giúp chúng tôi mở rộng toàn cầu. Chúng tôi muốn đảm bảo độ ngọt, độ đậm của cà phê phù hợp với khẩu vị của từng thị trường, dựa trên dữ liệu khách hàng” Edward nói.
Nhờ chiến lược bản địa hóa theo dữ liệu, một ly latte của Kopi Kenangan tại Singapore sẽ có hương vị khác so với latte tại Indonesia.
Trong thời gian trải qua đại dịch Covid, hai nhà đồng sáng lập đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào mô hình kinh doanh, giúp Kopi Kenangan tăng gấp ba số lượng cửa hàng trong thời gian khó khăn.
Năm 2024, Kopi Kenangan đã huy động được hơn 230 triệu USD từ các nhà đầu tư trên toàn cầu. Hiện tại, chuỗi cà phê này đã có mặt tại Indonesia, Malaysia và Singapore. Nhưng với Tirtanata, chừng đó vẫn chưa đủ. Anh đặt tham vọng mở rộng ra thị trường toàn cầu và đưa Kopi Kenangan niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ trong tương lai.
“Khi công ty càng lớn, mọi thứ cũng trở nên phức tạp hơn—vì vậy tôi luôn cố gắng học hỏi mỗi ngày để trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn. Tôi rất háo hức với những gì đang chờ đợi phía trước. Tôi tin rằng hành trình của chúng tôi mới chỉ bắt đầu”, ông chủ của Kopi Kenangan khẳng định.
Khi được hỏi lời khuyên cho thế hệ trẻ muốn bước vào ngành F&B, anh đúc kết: “Với những bạn trẻ có ước mơ và muốn biến nó thành hiện thực, giống như tôi đã làm cách đây 8 năm, lời khuyên của tôi là: Cứ làm đi! Nhiều người có ý tưởng, có ước mơ nhưng lại không đủ dũng cảm để đặt chân đi bước đi đầu tiên. Tất cả các doanh nghiệp đều có rủi ro, và không có con đường nào dễ dàng. Nếu không hành động ngay bây giờ, có thể chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội tốt nhất của mình.”
Hãy cứ bắt đầu, dù là nhỏ, nhưng hãy bắt đầu nhanh và luôn giữ sự nhiệt huyết cùng tư duy linh hoạt khi kinh doanh.
