Tập cuối của Kính Lube Talkshow là cuộc trò chuyện thú vị giữa host Nam Thi và Dustin Phúc Nguyễn về nỗi băn khoăn mang tên trách nhiệm trong tình dục. Một chủ đề không mới, nhưng kì lạ là chưa bao giờ người ta thôi bàn luận về nó. Và càng đi sâu, nhiều vấn đề liên quan đến cách tiếp cận của xã hội với tình dục lại càng được phơi bày.
Tái định nghĩa trách nhiệm trong tình dục
Nhà xã hội học người Đức Ulrich Beck miêu tả xã hội đương đại, hay hậu hiện đại mà chúng ta đang sống là một xã hội mạo hiểm, được cấu thành bởi những tai nạn, những chuyện bất ngờ, cả tốt và xấu. Xã hội mạo hiểm ấy cũng bao hàm cả những câu chuyện tình dục hiện đại, khi càng có nhiều hình thái hẹn hò yêu đương xuất hiện thì tính trách nhiệm lại càng khó định hình và lý giải cặn kẽ. Với Justin Nguyễn, “tình dục không chỉ là hoạt động để duy trì nòi giống mà còn là thú vui, và tính an toàn chỉ đến khi chúng ta có thể bảo vệ bản thân cũng như đối phương.” Không an toàn, như cách nhiều người nói, thường đến từ hai yếu tố chính: những bệnh lây lan qua đường tình dục và khả năng có thai ngoài ý muốn. Cả hai nghe đều “nguy hiểm” đủ để khiến ai cũng phải dè chừng tránh né khi những chủ đề này xuất hiện, nhưng trớ trêu thay đây cũng lại là hai hiện tượng phổ biến nhất.
Chẳng ai có thể phù nhận tình dục là một kiểu thăng hoa trong cuộc sống, khoái cảm là cảm giác cần thiết với con người, một sự cộng hưởng giữa cơ thể và cảm xúc. Và vì thế, cũng chẳng thể nào tách rời tính an toàn khỏi cơ chế tâm lý, cảm giác an toàn đến từ sự tin tưởng, “mình phải hiểu rõ bản thân và đối tác, có nghĩa chính bạn phải biết mình an toàn qua việc xét nghiệm và khám sức khoẻ, cũng như nhu cầu hiểu về tình trạng đối phương,” Dustin chia sẻ. Đây cũng chính là tiền đề đảm bảo yếu tố tâm lý khi nói về tình dục an toàn. Trách nhiệm trong tình dục thường bị hiểu sai, rằng nó phải đến từ đối phương, từ người còn lại, rằng chính họ mới có thể khiến bạn cảm thấy an toàn, nhưng Dustin mang đến góc nhìn mới mẻ hơn. Anh cho rằng tính trách nhiệm chia đều cho cả hai, và ý thức về sự an toàn vì thế cũng khác nhau với cả hai.
Với chính bản thân mình, tính trách nhiệm thể hiện ở việc bạn tôn trọng cảm xúc chính mình, nói không khi không có nhu cầu, dù bạn có đnag ở trong mối quan hệ nghiêm túc lâu dài với người kia. “Không thể gượng ép khi mình quan hệ tình dục được, có nhiều cách để bạn thoả mãn nhu cầu tình dục mà không cần đến đối tác.” Dustin gợi ý những cách an toàn khác.
Tình dục cũng như bữa tối
Dustin ví von tình dục như bữa ăn tối với đối phương, cả hai đều cần sự giao tiếp để cảm xúc thăng hoa. “Chúng ta có cái miệng, bộ não và trái tim để chia sẻ với nhau trước, trong và sau khi quan hệ, và giao tiếp cũng chính là cách chúng ta thể hiện trách nhiệm.” Vì khi giao tiếp và đối thoại, ta mới có thể hiểu chính mình và đối phương, những thông tin này không còn chỉ dừng lại ở nhu cầu và mong muốn mà còn là những nền tảng thông tin quan trọng thể hiện quan điểm về tính an toàn. Chỉ riêng việc dùng bao hay không, xuất ngoài hay xuất trong bao, quan hệ theo cách nào, tư thế nào khiến bạn cảm thấy dễ chịu, tư thế nào khiến bạn khó chịu, thậm chí cả những câu chuyện … về sau như việc chẳng may gặp tai nạn ngoài ý muốn.. tất cả đều đòi hỏi những chia sẻ thẳng thắn để tìm được tiếng nói chung và có ích trong quan hệ tình dục.”
Với Dustin, mỗi người đều nên thể hiện tính trách nhiệm của mình, bởi trách nhiệm trong tình dục cũng chính là một kiểu văn minh của thời hiện đại. “Nếu người đàn ông không có bao cao su, cô gái nên có bao cao su trong người, chẳng có ngại ngùng gì ở đây vì bạn chỉ đang bảo vệ chính bản thân mình…” Quy luật trách nhiệm chia đều chẳng loại trừ ai, dù là mối quan hệ giữa nam và nữ hay mối quan hệ đồng tính, bởi nói theo cách logic thì ai cũng có nguy cơ trải qua tình dục không an toàn, ở những mức độ và cách thức khác nhau.
Thông tin có vai trò quan trọng như vậy với tình dục an toàn, nhưng cũng lại từng là chủ đề cấm kị cả trong giáo dục lẫn đời sống thường nhật. Giáo dục giới tính vốn nên là một môn học quan trọng lại thường bị bỏ bê, cách nhìn hạn hẹp của xã hội với tình dục vẫn là rào cản để tính trách nhiệm và an toàn trong tình dục được đề cập đến đúng lúc và đúng chỗ. “Thử tưởng tượng mẹ bạn thấy bao cao su trong túi con gái, thường họ sẽ có phản ứng rất tiêu cực, thái độ như vậy chính là một trong những lý do khiến tình dục trở nên kém an toàn…”
Dustin không sai, giáo dục giới tính có lẽ là chìa khoá giúp đẩy lùi những quan niệm sai lầm về tình dục an toàn. Nhưng kể cả ở những xã hội cởi mở, vẫn tồn tại câu hỏi người ta dành bao nhiêu thời gian để giáo dục những thế hệ trẻ tuổi hơn về tình dục an toàn và những hệ lụy của việc làm ngược lại điều đó. Người ta có thể nói với những đứa trẻ vị thành niên về con số, về tỉ lệ dân số gia tăng ở những nước nghèo, về sự nguy hiểm của việc mang thai quá sớm hay phá thai, hay thậm chí khủng hoảng lạm phát kinh tế ảnh hưởng thế nào nếu người ta không có khả năng nuôi dạy những đứa trẻ. Nhưng người ta không thể lý giải cho những cái đầu trẻ tuổi ấy về “trách nhiệm”. Bởi trách nhiệm là một đặc trưng của niềm tin đạo đức, là nhận thức cá nhân trong tương quan với người khác và với xã hội nói chung. Thay vì nhìn nhận tình dục như một chủ đề cấm kị, chính việc bàn luận về nó cởi mở hơn mới có thể khiến người ta ý thức rõ rệt hơn về tác động của tình dục an toàn đến sức khoẻ thể chất và tinh thần, đồng thời tránh được những tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra.
Trách nhiệm trong cộng đồng nhất định
Với một người thuộc giới tính thứ ba như Dustin, tính an toàn trong tình dục cũng là chủ đề thường hay được nhắc đến trong cộng đồng. Anh chia sẻ cộng đồng những người đồng tính nam thường không có nhiều cơ hội được hỗ trợ y tế hay có kiến thức, nên thường có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tình dục, xuất phát từ việc họ vẫn còn gặp phải những kỳ thị sai lệch từ xã hội. Bên cạnh đó, quan niệm “chỉ những người hay quan hệ tình dục bữa bãi mới có nguy cơ gặp tai nạn trong tình dục” cũng là quan niệm lỗi thời đối với Dustin. Đành rằng xã hội hiện đại mang đến những giao diện mới của đời sống hẹn hò yêu đương, từ quen biết trên ứng dụng hẹn hò đến casual sex hay “hookup culture”, đành rằng người ta có thể coi đó là tiền đề để miêu tả xã hội chúng ta đang sống là một xã hội mạo hiểm, nhưng đến một giai đoạn nhất định, người ta cũng phải đúc kết những cách bảo vệ mình sao cho phù hợp với kiểu yêu đương hẹn hò họ chọn.
“Trái nghiệm trong tình dục mang đến những cung bậc cảm xúc khác nhau, và chẳng có lý do gì bạn phải sợ, chỉ cần bạn luôn ý thức về việc an toàn, vui chơi có trách nhiệm,” Dustin nhấn mạnh. “Vui chơi” gợi đủ viễn cảnh dẫn đến tình dục, và trách nhiệm cũng đa dạng theo từng ấy viễn cảnh. Một tối thứ Sáu lên bar gặp gỡ bạn bè cũng có thể là một kiểu vui chơi, và trách nhiệm là khi bạn uống vừa đủ để có thể tự bảo vệ mình. Gặp gỡ những người mới là một kiểu vui chơi, thì trách nhiệm là khi bạn quan tâm đến tình trạng sức khoẻ và cảm xúc của đối phương. Sex ngẫu nhiên có thể là một kiểu vui chơi, thì quyết định ngưng lại khi bạn nhận ra mình không mang theo bao cao su là một kiểu trách nhiệm. Trách nhiệm và tính an toàn là hai yếu tố không thể tách rời trong tình dục, dù giới tính của bạn là gì và bạn sống trong một xã hội như thế nào. Mạng internet phát triển đồng nghĩa với việc kiến thức luôn ở đó xung quanh bạn, tất cả những gì bạn cần là một cái đầu và trái tim cởi mở để tìm hiểu và lan toả kiến thức.
Đón xem tập 4 Kính Lube Talkshow cùng Dustin Phúc Nguyễn & Nam Thi. Chúc bạn có trải nghiệm tình dục vui vẻ và an toàn nhất!
- Kính Lube Talkshow rất hân hạnh được đồng hành cùng chiến dịch “Keep Walking Responsibly”, với mong muốn mang lại ý thức trách nhiệm cho giới trẻ không chỉ trong việc sử dụng thức uống có cồn mà còn ở cả nhiều khía cạnh thiết yếu trong đời sống. Những câu chuyện tình dục sẽ là bàn đạp để Kính Lube có thể gửi gắm những thông điệp sâu sắc về lối sống bản lĩnh trách nhiệm, không ngừng tiến bước đến các bạn khán giả. Chiến dịch Keep Walking Responsibly đã truyền cảm hứng thành công tại 20 quốc gia trên thế giới với mong muốn giúp người trẻ Việt hiểu rõ hơn về vai trò của thức uống có cồn trong đời sống hiện đại, giúp bạn trải nghiệm những khoảnh khắc vui trọn vẹn bằng bản lĩnh và trách nhiệm.”
Bài: Vân Anh
