Hiện nay, không ít quán cà phê ở Sài Gòn lựa chọn đĩa than làm “ngôn ngữ thiết kế chủ đạo” để kể câu chuyện của mình. Nhiều cái tên khá mới trên bản đồ cà phê thành phố đều xây dựng chung một tinh thần: Dùng âm nhạc analog để định hình bản sắc, tạo nên trải nghiệm vừa mang tính hoài niệm, vừa rất hiện đại.
Với những kệ đĩa than cao kịch trần, lấp đầy một khoảng tường, phối hợp với tông nâu của gỗ, các quán cà phê gợi cảm giác hoài niệm và tinh tế đến lạ. Mùi cà phê rang quyện cùng tiếng nhạc jazz phát ra từ chiếc máy đĩa than cũ khiến không gian trở nên vừa thân thuộc, vừa “aesthetic”. Nhiều quán còn khéo léo kết hợp phong cách retro với nét tối giản của hình học, biến từng góc nhỏ trở thành phông nền xịn cho những bức hình thể hiện gu ăn chơi của bản thân.
Sự trở lại của đĩa than không chỉ là một xu hướng hoài cổ mà còn phản ánh tâm lý con người trước sự bão hòa của kỷ nguyên số nhanh chóng và dễ trôi. Bởi giữa thời đại mà mọi thứ có thể phát ngay chỉ bằng một cú chạm, con người lại thấy quý những điều cần thời gian. Đĩa than đưa người nghe đi qua một quá trình: chọn một đĩa, rút khỏi bao, đặt lên mâm xoay, rồi chờ tiếng kim chạm vào rãnh đĩa. Khoảnh khắc chậm rãi và từ tốn đó là điều mà con người tìm kiếm trong thế giới số hóa này.
Âm thanh analog có độ rung, độ xước, đôi khi cả những tạp âm nhỏ, nhưng chính những khiếm khuyết đó lại tạo nên cảm giác gần gũi và ấm áp mà nhạc số khó có thể mang lại. Bên cạnh đó, đĩa than còn là nghệ thuật thị giác. Những chiếc bìa album khổ lớn, với thiết kế được trau chuốt, vượt khỏi vai trò bảo vệ để trở thành một dạng “vật thể văn hóa” – nơi âm nhạc và mỹ thuật gặp nhau. Vì vậy, nhiều người trưng bày bộ sưu tập đĩa than của mình như một phần nội thất và cũng là cách họ khẳng định thẩm mỹ trong phong cách sống của mình.
Cũng bởi thế, nhiều quán cà phê ở Sài Gòn chọn đĩa than làm “chất liệu cảm xúc” cho không gian của mình. Trong văn hóa cà phê, nơi con người tìm đến để tạm dừng, để trải nghiệm đã giác quan thì sự xuất hiện của đĩa than – về mặt âm thanh lẫn thị giác – trở thành chất dẫn hoàn hảo cho việc thưởng thức và check-in ở quán cà phê. Bên cạnh đó, đĩa than trở thành chi tiết nhỏ nhưng mang trọng lượng lớn trong việc định hình cá tính quán. Đôi khi chỉ cần một bản nhạc từ đĩa than vang lên cũng đủ khiến khách cảm nhận được tinh thần của nơi đó, có thể là trầm lắng, mộc mạc, hay đầy tính nghệ sĩ. Ở góc nhìn sâu hơn, cơn sốt này không chỉ là trào lưu thẩm mỹ, mà còn là cách thế hệ trẻ chọn tái kết nối với những giá trị cũ – điều mà công nghệ số đôi khi đã làm mờ nhạt đi.
“Newstalgia” – sự giao thoa giữa cái mới và hoài niệm đang trở thành một trong những xu hướng định hình thế hệ trẻ hiện nay, không chỉ trong thời trang, âm nhạc, thú vui sưu tầm mà còn thiết kế không gian. Khác với “nostalgia” hoài niệm về quá khứ và muốn tìm về cảm giác tuổi thơ như xem phim bằng đĩa CD hay nghe nhạc bằng cassette, thì “newstalgia” là sự nhìn lại quá khứ để bước về phía trước. Nó mang đến diện mạo mới cho những biểu tượng quá khứ được yêu mến, phù hợp với tiêu chuẩn, giá trị và công nghệ hiện đại.
Trong không gian cà phê mang tinh thần “newstalgia”, mọi thứ đều mang dáng vẻ vừa quen vừa lạ: Tiếng đĩa than xen giữa âm thanh thành phố, ánh đèn vàng rọi lên những vật dụng gỗ mộc, hay hương cà phê thơm nồng,… Giới trẻ đến đây không chỉ để uống cà phê mà còn nghe và thấy được những mảnh ký ức nghe đến nhiều nhưng chưa từng “chạm” tới. “Newstalgia” trong các quán cà phê không chỉ tạo nên một phong cách mà còn phản ánh một tâm lý thế hệ: khi thế giới ngày càng ảo hóa, người ta càng khao khát những thứ có thể chạm, có thể nghe, có thể cảm. Đĩa than, bàn gỗ, ly sứ cũ, tất cả trở thành “ngôn ngữ” giúp quán kể câu chuyện của mình và giúp người trẻ tìm thấy chút bình yên giữa dòng chảy số hóa.
Dưới đây là danh sách những quán cà phê sử dụng đĩa than làm vũ khí tạo “vibe”, đưa trải nghiệm cà phê Sài Gòn chạm tới sự cân bằng giữa hoài niệm và hiện đại mà bạn có thể ghé đến.
1. Make Room II
Make Room II gây ấn tượng ngay từ ánh nhìn đầu tiên với tông đỏ burgundy chủ đạo – một màu sắc trầm ấm, gần gũi nhưng vẫn gợi cảm giác sang trọng. Đây không chỉ là màu sơn, mà gần như là ngôn ngữ nhận diện của quán: đậm, sâu và có chiều sâu như chính âm nhạc phát ra từ chiếc máy đĩa than giữa không gian. Khi cánh cửa mở ra, âm thanh mộc mạc từ kim chạm đĩa hòa vào mùi cà phê rang, tạo nên một cú chạm giác quan đầy tinh tế. Chiếc kệ đỏ nổi bật trưng bày dàn đĩa được tuyển chọn kỹ, bên cạnh là máy phát nhạc analog cao cấp, những bức tranh xen kẽ cùng tạp chí thời trang đan xen giữa cổ điển và hiện đại.
2. Delab Thảo Điền
Ở Delab Thảo Điền, người ta tìm thấy một cảm giác sang trọng kiểu trẻ trung, không phô trương mà toát ra từ từng chi tiết được chọn lựa kỹ càng. Điểm nhấn ấn tượng nhất là chiếc kệ đĩa than cao chạm trần, lấp bằng những bìa đĩa cổ điển nhiều màu, vừa như một tác phẩm sắp đặt nghệ thuật, vừa như tuyên ngôn thẩm mỹ của quán. Ánh đèn vàng ấm phủ xuống từng chiếc đĩa, tạo nên một khung cảnh vừa hoài niệm, vừa “Instagrammable” đến mức bất kỳ ai ghé qua cũng khó lòng không giơ máy ghi lại.
3. ẤP Cà phê
ẤP Cà phê ra đời từ nguồn cảm hứng về một Đà Lạt hoài cổ và nên thơ, nơi mọi thứ đều chậm rãi và đượm tình. Không gian quán là sự tái hiện những giá trị cũ qua khung hình xưa cũ, đài cassette, bàn ghế gỗ của thập niên trước và cả những tờ báo giấy nhuốm màu thời gian. Vì thế, đĩa than ở ẤP không chỉ là vật trang trí, mà là một phần linh hồn. Ngay mặt tiền, ô cửa kính lớn trưng bày những chiếc đĩa cổ điển, tạo nên nét đẹp “sống mãi với thời gian” – một lời mời gọi nhẹ nhàng nhưng đầy sức hút.
4. 15.22 café
15.22 café mang trong mình tinh thần của một người kể chuyện bằng âm thanh và ký ức. Founder của quán là người đặc biệt coi trọng sự kết nối giữa cũ và mới, anh tin rằng, những giá trị trong quá khứ không hề mất đi, mà chỉ đang chờ được làm mới bằng một hình thức khác. Chính vì vậy, đĩa than trở thành chất liệu không thể thiếu, biến 15.22 café thành một sợi dây nối dài cảm xúc giữa âm nhạc và không gian.
